Ο Σταύρος Τσιάκαλος γεννήθηκε στην Βρέμη της Γερμανίας, σπούδασε αρχιτεκτονική στη Θεσσαλονίκη και public management στο Μιλάνο. Ζει, εργάζεται και ζωγραφίζει στην Αθήνα.
Πότε αποφασίσατε ότι η τέχνη είναι ο δρόμος σας;
Η τέχνη πάντοτε ήταν ο δρόμος που ήθελα να ακολουθήσω. Χρειάστηκα όμως πολλά χρόνια να ανακαλύψω έναν προσωπικό τρόπο έκφρασης με απήχηση.
Ποιά θέματα σας απασχολούν και σας εμπνέουν στα έργα σας;
Είμαι αρκετά απαισιόδοξος για το μέλλον. Παρακολουθώ μια σταθερή αύξηση της βαρβαρότητας στην κοινωνία μας. Η αδιαφορία παρουσιάζεται ως ύψιστο δικαίωμα. Ανήμπορος να επηρεάσω αυτή την εξέλιξη, μέσω της τέχνης γυρίζω την πλάτη μου σε μια όλο και πιο απάνθρωπη κοινωνία.
Από ποιούς εικαστικούς και άλλους καλλιτεχνικούς δημιουργούς σε κάθε μορφή και έκφανση των Τεχνών θα λέγατε ότι έχετε επιρροές;
Αυθόρμητα θα απαντούσα πως η μεγάλη συνειδητή επιρροή μου είναι αναμφισβήτητα οι καθαρές γραμμές και τα τρία βασικά χρώματα του Piet Mondrian. Πως οι Μέριλιν του Andy Warhol ενθαρρύνουν τους καλλιτέχνες να πειραματίζονται με πολλαπλά αντίγραφα της ίδιας εικόνας σε επανάληψη. Πως λατρεύω το θράσος του μονόχρωμου μπλε του Yves Klein. Πως τα έργα Λόγος (Βιβλία) του Δημήτρη Ξόνογλου μου έμαθαν να ανακαλύπτω χρώματα με αντισυμβατικό τρόπο. Και ενώ όλα αυτά ισχύουν, αν κοιτάξω λίγο πιο βαθιά, η σημαντικότερη επιρροή είναι αγάπη που ανακαλύπτει κανείς σε κάθε σελίδα των παιδικών βιβλίων του Richard Scarry.
Αυτή η ερώτηση με απασχολεί πολλά χρόνια. Στο λύκειο ήξερα πως ήθελα στη ζωή μου να ασχοληθώ με κάτι δημιουργικό. Έτσι βρέθηκα στο δίλημμα: προετοιμασία για αρχιτεκτονική ή για καλών τεχνών; Επέλεξα την αρχιτεκτονική, αφού στο τέλος των σπουδών θα ήμουν αρχιτέκτονας. Αν είχα σπουδάσει σε σχολή Καλών Τεχνών θα γινόμουν τι, καλλιτέχνης; Στον έφηβο Σταύρο, αυτό ακουγόταν παράξενο. Η αλήθεια όμως είναι πως η τέχνη απαιτεί αφοσίωση και πειθαρχία. Τα έργα τέχνης δεν δημιουργούνται μόνο από έμπνευση. Το σημαντικό είναι οι ώρες σκληρής δουλειάς που ακολουθούν ώστε να πραγματοποιηθεί το έργο.
Ποιός πιστεύετε ότι είναι ο κοινωνικός ρόλος της τέχνης και του εικαστικού καλλιτέχνη σήμερα; Θεωρείτε ότι οι εικαστικοί καλλιτέχνες αλληλεπιδρούν επαρκώς με την Ελληνική κοινωνία; Τι θα είχε νόημα να αλλάξει στον χώρο τέχνης στην Ελλάδα προς όφελος της κοινωνικής απεύθυνσης της Τέχνης, και με ποιό τρόπο νομίζετε ότι μπορεί να συμβεί αυτό;
Η εποχή είναι δύσκολη για την τέχνη. Η τεχνολογία έφερε αμέτρητα εναλλακτικά ερεθίσματα στους ανθρώπους. Μέχρι πρόσφατα, ακόμα και άτομο που δεν ενδιαφερόταν καθόλου για την τέχνη, θα ξεφύλλιζε ένα ένθετο της κυριακάτικης εφημερίδας, τις τελευταίες σελίδες στο πρόγραμμα τηλεόρασης. Κάποια στιγμή η ματιά θα έπεφτε έστω κατά λάθος σε τέχνη. Όχι πια. Οι αλγόριθμοι στο διαδίκτυο είναι φτιαγμένοι να μην υπάρξει αυτό το “κατά λάθος”. Οι μόνες ειδήσεις για τέχνη που φτάνουν στα αυτιά των περισσοτέρων είναι “κόλλησε μπανάνα στον τοίχο και το αποκάλεσε τέχνη”. Έτσι πολλοί άνθρωποι αποφασίζουν πως η τέχνη είναι κάτι που δεν τους αφορά. Είναι κάτι που ανήκει σε μια μικρή, μορφωμένη ελίτ. Τα μουσεία και οι πινακοθήκες καταβάλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες να προσελκύσουν το ευρύτερο κοινό. Δεν ξέρω πως μπορούμε να βοηθήσουμε σε αυτόν τον αγώνα. Αυτό που σίγουρα πρέπει να γίνει, είναι να διδαχτούν και να διδαχτούν σωστά οι καλές τέχνες στο σχολείο, ώστε να μην αντιμετωπίζετε η τέχνη ως κάτι άγνωστο, ξένο. Να είναι οικεία.
Αν ένας έφηβος σας πει ότι θέλει να γίνει εικαστικός, τι θα τον συμβουλεύατε να προσέξει/κάνει;
Η πιο σημαντική συμβουλή που μου έδωσαν στο πανεπιστήμιο ήταν: “Κάνε κάθε μέρα δυο σκίτσα.” Δεν έχει σημασία το θέμα ή η ποιότητα, αν είναι το ποτήρι νερό που πίνεις ή το όνειρο που είδες. Δεν έχει σημασία αν σου πάρει δυο λεπτά ή είκοσι. Σημασία έχει πως το χέρι σου συνηθίζει στην τέχνη και το μυαλό εξασκείται στην δημιουργικότητα.
Ο Σταύρος Τσιάκαλος εκθέτει στην Αθήνα αυτό τον καιρό και μέχρι τη Κυριακή 16 Ιουλίου, σε μία έκθεση σε σύλληψη και επιμέλεια Πάρη Καπράλου με τίτλο "Άπειρες Μορφές", η οποία λαμβάνει χώρα στον αθηναϊκό χώρο τέχνης Luminous Eye (Μητσαίων 2Α, περιοχή Ακρόπολης, Αθήνα 117 42) και είναι επισκέψιμη με ελεύθερη είσοδο για το κοινό Τετάρτη 14:00 έως 18:00 και Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή 17:00 έως 21:00.