Sunday 5 December 2021

Κέντρο Χαρακτικής Αθηνών | Αρχείο σε Κίνηση: Σύγχρονες προσεγγίσεις μιας ιστορικής διαδρομής στον χώρο τέχνης Etch Ink

To Κέντρο Χαρακτικής Αθηνών σας καλωσορίζει στην ομαδική έκθεση χαρακτικής «Αρχείο σε Κίνηση: Σύγχρονες προσεγγίσεις μιας ιστορικής διαδρομής» με έργα των Αντιγόνη Βαλέρη, Βαλεντίνη Μαυροδόγλου, Έλενα Προβατά και Έρη Αγρίου σε επιμέλεια της Έλλης Λεβεντάκη, που παρουσιάζεται στον χώρο τέχνης Etch Ink. H έκθεση εγκαινιάζετααι την Παρασκευή, 10 Δεεμβρίου 2021 και ώρες 18.30- 22.30. 

Τέσσερις νέες χαράκτριες αφορμώνται από την πλούσια συλλογή χαρακτικών έργων και το ιστορικό αρχείο του Κέντρου Χαρακτικής Αθηνών διανοίγοντας γέφυρες επικοινωνίας ανάμεσα σε παρελθόν και παρόν, προτείνοντας παράλληλα νέους τρόπους θέασης, προσέγγισης και παρουσίασης του αρχείου.Μέσα στα χρόνια της ενεργού δραστηριότητάς του και της προώθησης της χαρακτικής γλώσσας στην Ελλάδα, το Κέντρο Χαρακτικής Αθηνών έχει αποκτήσει μια πλούσια συλλογή χαρακτικών έργων σημαντικών καλλιτέχνιδων/ων που συνεργάστηκαν με το εργαστήριο. Η συλλογή αυτή, τεκμήριο της ιστορικής διαδρομής του ΚΧΑ, εμπλουτίζεται διαρκώς με νέα έργα και βρίσκεται σε φάση ψηφιοποίησης, με σκοπό να αποτελέσει μια ανοικτή και προσβάσιμη πηγή γνώσης και έρευνας για το ευρύ κοινό. Στην έκθεση «Αρχείο σε Κίνηση» οι τέσσερις νέες χαράκτριες παίρνουν ως σημείο αναφοράς της καλλιτεχνικής τους έρευνας, έργα των Τόνια Νικολαΐδη, Όπυ Ζούνη, Λάμπρο Ορφανό και Βάσω Κατράκη, καταξιωμένων χαρακτών που ήρθαν σε επαφή με το ΚΧΑ, δημιουργώντας μια πολυεπίπεδη συνομιλία που διερευνά και προτείνει νέους τρόπους διαχείρισης του αρχείου αλλά και ανάγνωσης του παρελθόντος, μέσα από τη σύγχρονη χαρακτική πρακτική.


Η επιμελήτρια επισημαίνει: «Εκκινώντας από τη ανάπτυξη του Ιστορικού Αρχείου σαν ανάγκη, ακολούθησε η πρόθεση της καλλιτεχνικής εξερεύνησή του, η οποία οδήγησε στην υλοποίηση της παρούσας έκθεσης. Στο Αρχείο σε Κίνηση, παρουσιάζεται η δουλειά τεσσάρων χαρακτριών από την Ελλάδα που προσέγγισαν τη ζωή και το έργο ισάριθμων εικαστικών μέσα από το αρχειακό υλικό του ΚΧΑ. Αξιοποιώντας τη μη-ιεραρχική χωρικότητα του αρχείου σαν μια σπάνια ιδιότητα στη σημερινή πραγματικότητα, οι συμμετέχουσες κλήθηκαν να διεξάγουν μια καλλιτεχνική έρευνα, με σκοπό να καταστήσουν ιστορικές πληροφορίες ορατές στο παρόν, ως σύγχρονες χαρακτικές προτάσεις. Στην έκθεση συνοψίζονται στοιχεία αυτό-τεκμηρίωσης της εκάστοτε ερευνητικής διαδικασίας, τα οποία εκτίθενται μαζί με τα τελικά έργα, επιδιώκοντας τη διασύνδεση του πρωτογενούς υλικού με το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα για την έναρξη ενός ανοιχτού διαλόγου μεταξύ του χθες και του σήμερα.»

Συμμετέχουν οι καλλιτέχνιδες: Έρη Αγρίου, Αντιγόνη Βαλέρη, Έλενα Προβατά, Βαλεντίνη Μαυροδόγλου.Επιμέλεια έκθεσης: Έλλη Λεβεντάκη.

H έκθεση “Αρχείο σε Κίνηση” πραγματοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος επιχορήγησης δράσεων για μουσεία, πινακοθήκες και συλλογές σύγχρονου πολιτισμού και τελεί υπό την αιγίδα και την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Σημειώνεται στο κείμενο επιμέλειας της έκθεσης: Το  Κέντρο Χαρακτικής Αθηνών (ΚΧΑ) ιδρύθηκε το 1977 από τους εικαστικούς Pino Pandolfini και Δήμητρα Σιατερλή, με σκοπό την ανάδειξη και προώθηση της χαρακτικής γλώσσας στο ευρύ κοινό. Μέσα από τη μακρά διαδρομή του χώρου και τις πολυάριθμες συνεργασίες με σπουδαίους/ες καλλιτέχνες/ιδες, προέκυψε μια μεγάλη συλλογή έργων χαρακτικής, η οποία αποτελεί πλέον το Ιστορικό Αρχείο του ΚΧΑ. Η καταγραφή, αρχειοθέτηση και ψηφιοποίησή του βρίσκονται εν εξελίξει, προκειμένου να δημιουργηθεί μια ανοικτή και προσβάσιμη βάση δεδομένων που θα λειτουργήσει ως σημείο αναφοράς στην ιστορική και καλλιτεχνική έρευνα γύρω από τη χαρακτική. Πρόκειται για μια διαδικασία μετάβασης, όπου θραύσματα γνώσης και σημεία στον χρόνο συγκεντρώνονται σε έναν τόπο, αποκτώντας έτσι μια νέα συλλογική υπόσταση με δομικό και αφετηριακό χαρακτήρα. Άλλωστε, το αρχείο είναι μια οργανωτική αρχή που ενέχει την πρόθεση της απαρχής, της έναρξης νέων, απρόσμενων συναρθρώσεων (Καραμπά 2012: 56).

Το Ιστορικό Αρχείο θα είναι διαθέσιμο εξ ολοκλήρου σε ψηφιακή μορφή μέσω της ιστοσελίδας του Κέντρου Χαρακτικής Αθηνών, αντανακλώντας το πλούσιο παρελθόν του οργανισμού και διαδραματίζοντας ταυτόχρονα ενεργό ρόλο στο παρόν, σε βιώσιμη μορφή για το μέλλον. Έχοντας σαν γνώμονα την πλέον σημαντική του ιδιότητα που αφορά στον διαμοιρασμό της πληροφορίας και στη διάχυση της γνώσης (Petrešin-Bachelez 2010), επιδιώκει να εδραιωθεί ως εργαλείο έρευνας και να αποτελέσει αφετηρία για τη σύγχρονη εικαστική παραγωγή. Δεν πρόκειται για ένα αδρανές σώμα που εστιάζει αποκλειστικά στη μνήμη, αλλά για μια ζωντανή εστία που επιδέχεται νέες αναγνώσεις σε κάθε χρονική στιγμή, προάγοντας τη σημασία της δημιουργικής διαδικασίας και του αναστοχασμού έναντι της στατικότητας και του τελικού αποτελέσματος (Cook 2000). 

Εκκινώντας από τη ανάπτυξη του Ιστορικού Αρχείου σαν ανάγκη, ακολούθησε η πρόθεση της καλλιτεχνικής εξερεύνησή του, η οποία οδήγησε στην υλοποίηση της παρούσας έκθεσης. Στο Αρχείο σε Κίνηση, παρουσιάζεται η δουλειά τεσσάρων χαρακτριών από την Ελλάδα που προσέγγισαν τη ζωή και το έργο ισάριθμων εικαστικών μέσα από το αρχειακό υλικό του ΚΧΑ. Αξιοποιώντας τη μη-ιεραρχική χωρικότητα του αρχείου σαν μια σπάνια ιδιότητα στη σημερινή πραγματικότητα (Foster 2004: 4), οι συμμετέχουσες κλήθηκαν να διεξάγουν μια καλλιτεχνική έρευνα, με σκοπό να καταστήσουν ιστορικές πληροφορίες ορατές στο παρόν, ως σύγχρονες χαρακτικές προτάσεις. Στην έκθεση συνοψίζονται στοιχεία αυτό-τεκμηρίωσης της εκάστοτε ερευνητικής διαδικασίας, τα οποία εκτίθενται μαζί με τα τελικά έργα, επιδιώκοντας τη διασύνδεση του πρωτογενούς υλικού με το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα για την έναρξη ενός ανοιχτού διαλόγου μεταξύ του χθες και του σήμερα. 


Συγκεκριμένα, η Έρη Αγρίου μελέτησε τη ζωή και το έργο της Τόνιας Νικολαΐδη (1927-2011), εστιάζοντας σε ορισμένες από τις πολυάριθμές τεχνικές που χρησιμοποιούσε η καλλιτέχνιδα, συνδέοντάς τες με τη δική της μορφοπλαστική γλώσσα που ξεφεύγει από την αμιγώς χαρακτική έκφραση. Δημιούργησε έτσι δύο πορτρέτα σε λιτό ύφος, ένα της γιαγιάς της και ένα της ίδιας της Νικολαΐδη, με κοινό υλικό την κλωστή. Βιώνοντας την ύφανση ως συναισθηματική κατάθεση, η εικαστικός επιλέγει να αναπαραστήσει με διαφορετική μέθοδο, αλλά ανάλογο παρονομαστή, δύο φιγούρες που έχουν ξεχωριστή σημασία για την ίδια, εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο ανοιχτά την προσωπική και καλλιτεχνική της φόρτιση. Επιπλέον, το έργο-έντυπο, με τίτλο Νησιά, αποτελεί μια αναφορά στον τόπο καταγωγής της χαράκτριας, την Ιθάκη, αλλά και στα πολύπτυχα που συχνά δημιουργούσε, θέλοντας έτσι να δώσει με μη περιγραφικό τρόπο την αίσθηση ανθρώπινης παρουσίας. 

Στον αφαιρετικό χαρακτήρα που διατρέχει όλο το φάσμα του έργου της Όπυς Ζούνη (1941-2008) επικεντρώθηκε η Αντιγόνη Βαλέρη, φέρνοντας σε πρώτο πλάνο πτυχές του αστικού τοπίου σαν καθαρά γεωμετρικά σχήματα, απαλλαγμένα από αφηγηματικά στοιχεία και επιμέρους λεπτομέρειες. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής αποδίδεται σχηματικά, μέσα από φόρμες που υπονοούν τη γεωμετρία του περιβάλλοντα χώρου και συνθέτουν περιεκτικά και δυναμικά έργα που παραπέμπουν δομικά στο κολλάζ. Η εικαστικός, βαθιά επηρεασμένη από τους αδιάκοπους πειραματισμούς και την εκφραστική ελευθερία της Ζούνη, αποτολμά την πραγμάτωση της αφαίρεσης ως πράξης με τα εργαλεία της χαρακτικής, προσδίδοντας ιδιαίτερο βάρος στην ίδια τη διαδικασία και προτείνοντας ανανεωμένους τρόπους σύνθεσης. 

Με το πολυεπίπεδο έργο του Λάμπρου Ορφανού (1916-1995), του χαράκτη των ελληνικών χαρτονομισμάτων, καταπιάστηκε η Βαλεντίνη Μαυροδόγλου και συγκεκριμένα με την μεταπολεμική ενότητα Λούνα Πάρκ. Απεικονίζοντας ανθρώπινες φιγούρες σε διαφορετικούς χώρους δουλειάς, καταδεικνύονται οι εργασιακές σχέσεις που διέπουν το εκάστοτε περιβάλλον και φανερώνονται τα πολλαπλά μοτίβα αλληλεπίδρασης που ενυπάρχουν σε αυτό. Σε συνάρτηση με την προσέγγιση του Ορφανού, ο οποίος αποτύπωσε τη διάθεση που επικρατούσε σε έναν χώρο ψυχαγωγίας στο παρελθόν μέσα από μέσα από ψυχογραφήματα ανθρώπων, η Βαλεντίνη προβάλλει τη μονοτονία και την εξάντληση που αντανακλάται στην εικόνα των εργαζομένων στο παρόν μέσα από τη συνολική τους στάση. Έτσι, εκκινώντας από μια βιωματική και αυτό-βιογραφική βάση, παρουσιάζει με λεπτότητα αλλά και αμεσότητα μια αθέατη, πολλές φορές, πτυχή της σύγχρονης πραγματικότητας που αφορά στις συνθήκες εργασίας και στα δρώντα υποκείμενα που καλούνται να επιβιώσουν εντός της.

Τέλος, η Έλενα Προβατά εξέτασε την εικαστική παραγωγή της Βάσως Κατράκη (1914-1988), αλλά περιηγήθηκε και η ίδια στον τόπο καταγωγής της καταξιωμένης χαράκτριας στο Αιτωλικό, προκειμένου να κατανοήσει όσο το δυνατόν καλύτερα το έργο της, τόσο πρακτικά, όσο και βιωματικά. Με αυτόν τον τρόπο, κατάφερε να συγκεντρώσει περαιτέρω πληροφορίες για τη ζωή της, να ψηλαφίσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής που έζησε και να εντρυφήσει στη γραφή της, από την οποία έχει επηρεαστεί σημαντικά. Συμπλέκοντας στη συνέχεια συστατικά του περιβάλλοντος που συνάντησε, όπως η τοπική πανίδα και το υγρό στοιχείο, με μορφολογικούς τύπους που επανέρχονται στο έργο της Κατράκη, όπως τα ισχνά ανθρώπινα σώματα, κατόρθωσε να συνθέσει ένα αφηγηματικό μωσαϊκό με πολλαπλά αλληλοσυμπληρούμενα τυπώματα. 

Μέσα από την πολλαπλότητα των αναγνώσεων του παρελθόντος και των ανανεωμένων αφηγήσεων του παρόντος, η έκθεση επιδιώκει να προτείνει τρόπους θέασης, προσέγγισης και ενεργοποίησης του Ιστορικού Αρχείου του Κέντρου Χαρακτικής Αθηνών, λειτουργώντας σαν μια πρώτη ενότητα των επερχόμενων δραστηριοτήτων του. Αξιοποιώντας το υπάρχον υλικό ως εργαλείο οπτικής μνήμης, αλλά και μέσο ενίσχυσης του διαλόγου στη δημόσια σφαίρα (Τσιάρα 2015: 136), οι καλλιτέχνιδες παρουσιάζουν σύγχρονα έργα χαρακτικής στη βάση της έρευνας, που συνθέτουν ένα πολύπλευρο εκθεσιακό και αναστοχαστικό πλαίσιο.

Χώρος τέχνης ETCH INK
Αργυρουπόλεως 16 και Κλεφτών & Αρματολών 20, Λυκαβηττός, Αθήνα
Εγκαίνια: Παρασκευή, 10 Δεκεμβρίου 2021 (18.30  έως 22.30)
Διάρκεια έκθεσης: Σάββατο 11 Δεκεμβρίου 2021 έως Σάββατο 29 Ιανουαρίου 2022
Ημέρες & Ωράρια λειτουργίας: κάθε Τετάρτη, Πέμπτη & Παρασκευή 17.00- 21.00, κάθε Σάββατο 11.00 - 15.00
Πρόσβαση: με ΜΕΤΡΟ/ στάση ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ, και με όλα τα αστικά  λεωφορεία που διέρχονται από λεωφ. Αλεξάνδρας, στάση ΙΚΑ.
Επικοινωνία: www.athens-printmaking.com 
 

Browse by keyword / Βρείτε αυτό που ψάχνετε

Activism Amfissa An Athenian Outsider Andros Animation & Comics Antiparos Art Fairs Art Therapy ArtMarket Athens Auctions Audio/Video Australia Awards Books&Manuscripts Call for entries & Competitions Ciné qua non Cinema Collage Collectives Columnists: www treasures Commentary & Documentation Conferences CulturalContent/Tourism Cyprus DESIGN Digital Art DJs Documentary EDITO ElefsisCultureCapital ENGLISH Fashion Festivals & Biennales Florina Fundraising Gastronomy Halkida Iconography Ioannina Jewllery Lesvos LGBTQI+ Lifestyle London Calling Loutraki Multimedia & Installations Art Museums Myconos Naxos News Opera Party Performance Printmaking Projects Restoration/Συντήρηση Rethymnon Retrospective Sculpture & Ceramics Shqipëri Sikinos StreetArt Symposiums Syros Tattoo Teri Paschos textileArt Thessaloniki US Venue Virtual Watercolor whoISwho Workshops & Masterclasses Αγρίνιο Αίγινα Αίγιο Αλεξανδρούπολη ΑΝΑΦΗ ΑνδριανήΤζίμα Άνδρος ΑΝΤΙΚΑ Αντίπαρος Απόψεις ΑΠΟΨΗ Άργος Αρχαιολογία Αρχιτεκτονική Βέροια Βόλος Γειτονιές Δελφοί ΔΗΜΗΤΡΙΑ Δημοπρασίες Διαλέξεις/ΔημόσιεςΣυζητήσεις Δίον-Λιτόχωρο Δράμα Έβρος Εγκαίνια Έδεσσα Ειδικά Θέματα ΕικαστικέςΔράσεις Εκδηλώσεις Εκθέσεις Εκπαίδευση ΕΛΕΥΣΙΝΑ Επίδαυρος Έρευνα Ζάκυνθος Ζωγραφική Ηράκλειο Θέατρο Θρησκεία Ιδρύματα Ιεράπετρα Ιστορία Ιστορίες για γάτες ΙΩΑΝΝΙΝΑ Καβάλα Καλαμαριά Καλαμάτα Καλλιγραφία Καστελλόριζο Καστοριά Κέρκυρα ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ Κίμωλος Κοζάνη ΚΟΡΟΝΟΪΟΣ Κρήτη Κως Λάρισα Λέσβος Λευκάδα Λήμνος Λόγος Λύκειον Ελληνίδων Μεσολόγγι Μουσική Ναύπακτος Ναύπλιο Νεκρολογία ΞΑΝΘΗ Ξεναγήσεις Ολυμπία Ορεστειάδα Παιδαγωγικά Παιδιά Πάρος Παρουσιάσεις Πάτμος Πάτρα ΠεριΟινουΣκιας Πόρος Πρόσωπα Προσωπικότητες Ρόδος Σάμος Σαντορίνη Σκηνογραφία Σκιάθος Σπέτσες Στήλη Άλατος Στυλ & Εποχές Συλλογές Συναυλίες Συνέντευξη ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Τέχνες Τέχνη Τεχνολογία Τζια ΤΗΝΟΣ Τρίκαλα Τρίπολη ΥΔΡΑ Υποτροφίες Φλώρινα ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΣ Φωτογραφία Χαλκίδα Χανιά Χειροτεχνίες Χίος Χορηγίες Χορός Ψηφιδωτό Ψυχολογία Ψυχολογία στην καθημερινότητα