Ελάχιστα πράγματα στην ζωή της ζωγράφου Άννα Γκιώτη μοιάζουν με παιδικό παραμύθι, όπως, σε πρώτη ματιά, τα εικαστικά έργα της. Σε δεύτερη ανάγνωση τα έργα της λειτουργούν σα μια μυστική πύλη που σε καταβυθίζει σε έναν κόσμο παιγνιώδη και συνάμα καθόλου παιδικό. Με ψυχεδελικά στοιχεία, έναν συνειρμικό σουρεαλισμό με επιρροές από κόμικς και παιδική ζωγραφική, στην λεπτομερέστατη αποτύπωση ζωγραφική της, παρελαύνουν θέματα προσωπικών σχέσεων και παθογενειών της κοινωνίας, οικολογικές ανησυχίες και υπαρξιακές αναζητήσεις. Πολυδιάστατα τα έργα της όσο και η ίδια που αφιερώνει τον χρόνο της σε τρεις καριέρες: της επιτυχημένης νομικού, της μητέρας και της εικαστικού με ερευνητικά στοιχεία στο έργο της. Στην συνέντευξη που ακολουθεί, εκφράζει την άποψη ότι το έργο τέχνης είναι αυτό που πρέπει να αλληλεπιδρά με την Ελληνική κοινωνία, ως ζωντανός αυτόνομος οργανισμός και όχι ο εικαστικός καλλιτέχνης, αφού αυτός εξωτερικεύει και μεταφέρει το μήνυμά του, μέσω του έργου του και εκεί ο ρόλος του σταματά, απαντώντας στο hype των ημερών.
Συνέντευξη στον Πάρη Καπράλο
Τι είναι η εικαστική δημιουργία για εσάς;
Η εικαστική δημιουργία για μένα είναι η εξωτερίκευση της συναισθηματικής και νοητικής μου κατάστασης, με την αποτύπωση των σκέψεων, των ιδεών, και των ονείρων στο χαρτί, σε μια φανταστική εικόνα. Ένας τρόπος διαφυγής και απελευθέρωσης από το αίσθημα εγκλεισμού και εγκλωβισμού της καθημερινότητας, μια εικαστική παρατήρηση του σύγχρονου τρόπου ζωής. Τέλος, μια βαθύτερη ανάγκη εξερεύνησης των βαθύτερων σκέψεων και συναισθημάτων μου, αλλά συγχρόνως και διαχείρισης των εντάσεων και των φόβων μου, συγκεντρωμένη και μεταμορφωμένη σε δημιουργική ενέργεια.
Πότε αρχίσατε να ζωγραφίζετε συστηματικά και πότε αποφασίσατε πως το να γίνεται ζωγράφος είναι κάτι που πραγματικά σας ενδιαφέρει;
Ζωγραφίζω συστηματικά, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου γιατί είναι κάτι που πρωτίστως έχω ανάγκη. Επομένως, δεν υπήρξε κάποια καθοριστική στιγμή που αποφάσισα να γίνω ζωγράφος αλλά περισσότερο συνέβη το ανάποδο-επειδή με ενδιαφέρει η ζωγραφική και είναι κάτι που έχω ανάγκη να κάνω, έγινα ζωγράφος.
Πώς συμβιβάζετε τη νομική ιδιότητά σας, που είναι η κύρια επαγγελματική σας ασχολία, με την τέχνη;
Η νομική μου ιδιότητα με την τέχνη, μετά από πολλά χρόνια αλληλοσυμπληρώνονται μέσα μου, αποτελώντας αναπόσπαστο μέρος της προσωπικότητας μου. Είναι συγχρόνως η ανάγκη της ύπαρξης ορίων, με τον αδιάκοπο πειρασμό να σπάσεις τα όρια αυτά και να απεγκλωβιστείς. Με τη μια εκφράζεται η ανάγκη μου να πατάω σταθερά στη γη, ενώ με την άλλη η ανάγκη να ονειροπολώ, να πειραματίζομαι και να πετάω στα σύννεφα, με μια πιο παιχνιδιάρικη, απελευθερωτική διάθεση.
Έχετε μια πολύ ιδιαίτερη γραφή που κινείται μεταξύ κόμικ και παιδικής τέχνης, με σουρεαλιστικά στοιχεία σε επιμέρους σημεία. Πότε την υιοθετήσατε και πως την αναπτύξατε;
Η αφετηρία είναι μια γραμμή από στυλό πάνω στο θρανίο, σε ένα χαρτί που δημιουργεί ένα σύμπαν ζωγραφικής αταξίας, σε μια προσπάθεια να διατηρήσω την προσοχή μου, στο σχολείο αρχικά αλλά και αργότερα, να μπορέσω να μείνω ακίνητη. Υιοθέτησα, υποσυνείδητα αρχικά, την εν λόγω γραφή, η οποία με βοηθάει να ξεκαθαρίζω και να οργανώνω τις σκέψεις και τα συναισθήματά μου, ενώ ζωγραφίζω. Η φαινομενικά παιδική τέχνη, με τις πολλές λεπτομέρειες και τα σουρεαλιστικά στοιχεία, σε συνδυασμό με την ανάγκη μου να καλυφθεί ολόκληρη η επιφάνεια του χαρτιού αποτελεί μια γραφή στην οποία κατέληξα μετά από διάφορους πειραματισμούς και που τη δεδομένη χρονική στιγμή νιώθω ότι με εκφράζει καλύτερα.
 |
| “Χάος“, σχέδιο σε χαρτί, μαρκαδοράκι, μαρκαδόρος , πένα, μελάνι μαύρο, 47 Χ 33 εκατοστά |
Τη θεματική των έργων μου αντλώ κυρίως από τον σύγχρονο τρόπο ζωής, την καθημερινότητα στην πόλη, τη μοναξιά του σύγχρονου ανθρώπου, το αίσθημα εγκλωβισμού και εγκλεισμού που νιώθω, το χρόνο που περνάει. Είναι περισσότερο ένα ημερολόγιο παρατήρηση στιγμών, σκέψεων, φόβων, ονείρων και αναμνήσεων μαζί με σκόρπιες εντυπώσεις από βιβλία, ταινίες, έργα τέχνης και φυσικά ανθρώπους.
Οι μορφές, η αφήγηση, τα επεισόδια που παρατηρούμε στα έργα σας αποτελούν ουσιαστικά σχόλια αντιπαραβαλλόμενα με την κοινωνική πραγματικότητα, ή θα λέγατε ότι περισσότερο αποτυπώνουν υπαρξιακές αναζητήσεις;
Θα έλεγα ότι είναι αλληλένδετα αυτά τα δυο καθώς υπάρχει μια αέναη συζήτηση μεταξύ της κοινωνικής πραγματικότητας με την υπαρξιακή αναζήτηση. Επειδή μάλιστα σε μεγάλο βαθμό η ζωγραφική μου είναι προϊόν αυτόματης γραφής, σίγουρα αποτυπώνονται σε αυτήν σκέψεις, προβληματισμοί και σχόλια αντιπαραβαλλόμενα και σε ένα διαρκή διάλογο, με την κοινωνική πραγματικότητα. Οι μοναχικές μορφές σε ένα πολύβουο περιβάλλον, σε ένα περίκλειστο χώρο, συχνά χωρίς εμφανές σημείο διαφυγής εξωτερικεύουν και αποτυπώνουν το συναίσθημα αναζήτησης κάποιου νοήματος και σκοπού που να μην είναι μάταιος και τον εγκλωβισμό σε μια κοινωνική πραγματικότητα άνευ ουσίας.
Υπάρχει μία συνολική "μυθολογία" που αναπτύσσετε, της οποίας κάθε πίνακας είναι ένα μέρος της, ή κάθε πίνακας είναι ένας ολοκληρωμένος "μύθος";
Κάθε πίνακας είναι μέρος μιας συνολικής «μυθολογίας», ενός ενιαίου σύμπαντος, της ίδιας εμμονής για απεγκλωβισμό από κάποια δίνη, από αόρατα όρια και εμπόδια. Είναι η ίδια γραμμή που ξεκινά αρχικά υποσυνείδητα να μουτζουρώσει ένα χαρτί ή να δημιουργήσει ένα νέο σύμπαν που καταλήγει τελικά να αποτελεί και αυτό μέρος του ίδιου σύμπαντος, πάνω στην απελπισμένη προσπάθειά του να ξεφύγει.
Υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο ρεύμα ή κίνημα στο οποίο θα εντάσσατε τον εαυτό σας;
Δεν μπορώ να πω ότι εγώ η ίδια εντάσσω τον εαυτό μου σε κάποιο ρεύμα ή ότι συνειδητά ακολούθησα κάποιο ρεύμα επειδή με γοήτευσε ή με εκφράζει. Συνήθως με εντάσσουν στον σουρεαλισμό, στον συνειρμικό σουρεαλισμό συγκεκριμένα με επιρροές από κόμικς και την παιδική ζωγραφική, λόγω των πολλών λεπτομερειών στη ζωγραφική μου, του φαινομενικά άναρχα δομημένου σύμπαντος και της αυτόματης ζωγραφικής. Επίσης, στο horror vacui λόγω της κάλυψης ολόκληρης της επιφάνειας του έργου, με πολλές λεπτομέρειες.
Ποιός πιστεύετε ότι είναι ο κοινωνικός ρόλος της τέχνης και του εικαστικού καλλιτέχνη σήμερα; Θεωρείτε ότι οι εικαστικοί καλλιτέχνες αλληλεπιδρούν επαρκώς με την Ελληνική κοινωνία;
Θεωρώ ότι οι εικαστικοί καλλιτέχνες ως μέλη της κοινωνίας δημιουργούν σε ένα συγκεκριμένο περιβάλλον, ιστορικό, πολιτικό, πολιτιστικό, μορφωτικό που διαμορφώνει τις επιλογές τους καθώς και τα μηνύματα ή τα συναισθήματα που θέλουν να αποτυπώσουν στο έργο τους, ώστε αυτό να αποτελέσει τη γέφυρα επικοινωνίας τους με το κοινό. Πιστεύω επομένως ότι το έργο τέχνης είναι αυτό που πρέπει να αλληλεπιδρά με την Ελληνική κοινωνία, ως ζωντανός αυτόνομος οργανισμός και όχι ο εικαστικός καλλιτέχνης, αφού αυτός εξωτερικεύει και μεταφέρει το μήνυμά του, μέσω του έργου του και εκεί ο ρόλος του σταματά. Ο κοινωνικός ρόλος της τέχνης και σήμερα παραμένει πολύ σημαντικός καθώς η τέχνη ως μέσο έκφρασης και επικοινωνίας, έχει τη δυναμική να επηρεάσει την κοινωνία, προτείνοντας νέους τρόπους σκέψης, σχολιάζοντας την επικαιρότητα, ανανεώνοντας τον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα και διευρύνοντας τους πνευματικούς μας ορίζοντες.
Τι θα είχε νόημα να αλλάξει στον χώρο τέχνης στην Ελλάδα προς όφελος της κοινωνικής απεύθυνσης της Τέχνης, και με ποιό τρόπο νομίζετε ότι μπορεί να συμβεί αυτό;
Πιστεύω ότι δυστυχώς η σύγχρονη ελληνική τέχνη μειονεκτεί σε αναγνωρισιμότητα και εμπορική αξία σε σχέση με την αντίστοιχη διεθνή και αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να αλλάξει ώστε να αναβαθμιστεί σε ισότιμο μέλος της διεθνούς εικαστικής σκηνής. Ωστόσο θεωρώ ότι σε σχέση με το παρελθόν στην Ελλάδα έχουν γίνει πολλά βήματα στο χώρο της τέχνης, προς όφελος της κοινωνικής της απεύθυνσης με τη δημιουργία πολλών γκαλερί, χώρων τέχνης, φεστιβάλ και διεθνών εκθέσεων, προσβάσιμων και προσιτών στο ευρύ κοινό. Μένει το ευρύ κοινό μέσω της διεύρυνσης της εικαστικής του παιδείας να ενδιαφερθεί περισσότερο να κατανοήσει και να αγκαλιάσει τη σύγχρονη ελληνική τέχνη, ώστε μελλοντικά να γεννηθεί από αυτό ένα νέο συλλεκτικό και φιλότεχνο κοινό.
Πέραν της επικέντρωσης σας στην εικαστική δημιουργία, και άλλων επαγγελματικών ενασχολήσεων, ποιές άλλες ασχολίες σας διεκδικούν μέρος του χρόνου σας;
Μέρος του χρόνου μου διεκδικούν η ανάγνωση βιβλίων, λογοτεχνικών, ποίησης αλλά και βιογραφιών, η ενασχόληση με το σινεμά αλλά και οι μεγάλοι περίπατοι στην πόλη, οι φίλοι μου που ποτέ δεν προλαβαίνω να τους δω όσο θέλω και φυσικά η οικογένεια μου.
Ποια είναι τα άμεσα μελλοντικά σας σχέδια;
Τα άμεσα μελλοντικά μου σχέδια είναι να συνεχίσω να ζωγραφίζω ασταμάτητα, να πειραματίζομαι, να συμμετέχω σε εκθέσεις, να οργανώσω μια ατομική έκθεση με τα νέα μεγάλων διαστάσεων έργα μου και ίσως να εικονογραφήσω ένα παιδικό βιβλίο.
Συνοπτικό Βιογραφικό
Η Άννα Γκιώτη γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1977, σπούδασε Νομική στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Δημόσιο Δίκαιο. Εργάζεται ως δικηγόρος στην Θεσσαλονίκη, όπου διατηρεί γραφείο. Η ενασχόληση της με την Τέχνη υπήρξε μια παράλληλη δραστηριότητα από το 2008 και εξής, οπότε ανέπτυξε και εκθεσιακή δραστηριότητα με ενδιαφέρουσες κριτικές. Έκτοτε έχει επιμεληθεί εξώφυλλα για CD της Χ Music Productions, τα αρχιγράμματα για το παραμύθι του Δημήτρη Φιλοκώστα με τίτλο «Η νεραϊδοφωνή» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γράμματα, και έχει σχεδιάσει το εξώφυλλο από τη συλλογή διηγημάτων του Βασίλη Καραδάη με τίτλο «Νειρολόι» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Νεφέλη. Συμπράττει με την συλλογικότητα εικαστικών καλλιτεχνών ARC -Art Revisited Collective από τον Μάρτιο του 2018. Έχει δείξει την δουλειά της σε 2 ατομικές και 11 ομαδικές εκθέσεις στην Αθήνα και την Θεσσαλονίκη. Έργα της ανήκουν σε ιδιωτικές συλλογές.