Sunday 12 July 2020

Ψυχολογία στην καθημερινότητα | Η ψυχοθεραπεία στην εποχή της βιντεοκλήσης

Η επιστήμη προχωράει, η τεχνολογία εξελίσσεται και δημιουργεί νέες δυνατότητες επικοινωνίας και πρόσβασης στην πληροφορία. Νέα εργαλεία και εφαρμογές ανακαλύπτονται διαρκώς, τα οποία έρχονται να διευκολύνουν όμως συχνά και να περιπλέξουν τη ζωή μας, διαθέτοντας αλλά και ενίοτε επιβάλλοντας νέους τρόπους και μέσα. Καλούμαστε να εξοικειωθούμε με την παρουσία τους, να προσαρμοστούμε και να αποδεχτούμε την ύπαρξή τους ώστε να μην μείνουμε πίσω στις εξελίξεις, να μην χάσουμε το ρυθμό της εποχής.

Το πεδίο της ψυχοθεραπείας εντάσσεται εξίσου σε αυτές τις εξελίξεις. Η πραγματοποίηση συνεδριών μέσω βιντεοκλήσεων, που επιτρέπει τη συνεργασία και τη διασύνδεση ανθρώπων που δεν έχουν τη δυνατότητα της δια ζώσης επικοινωνίας, λειτουργεί σαν μια συχνή εναλλακτική που αξιοποιείται όλο και περισσότερο. Όταν η συνάντηση με φυσική παρουσία δεν είναι εφικτή (λόγω προσωρινών ή μονιμότερων κινητικών δυσκολιών, σε περιπτώσεις προσωρινής ή μόνιμης μετοίκησης σε άλλη πόλη/χώρα, αλλά και κάτω από έκτακτες συνθήκες περιορισμού), η χρήση εφαρμογών που εξυπηρετούν βιντεοκλήσεις, επιτρέπει τη διατήρηση της θεραπευτικής διαδικασίας που διαφορετικά θα ήταν απαγορευτική.



Στη διαδικασία της ψυχοθεραπείας, όπως και σε κάθε ανθρώπινη επικοινωνία, ο λόγος είναι εξίσου σημαντικός όσο και η γλώσσα του σώματος. Η επικοινωνία θεραπευτή και θεραπευόμενου, που επικεντρώνεται στην κατανόηση των βαθύτερων, συχνά ανομολόγητων συναισθημάτων, προκύπτει τόσο μέσα από την ανταλλαγή ιδεών όσο και μέσα από τις ακούσιες σωματικές αντιδράσεις, που αποτυπώνονται στο σώμα με τη μορφή μορφασμών, βλέμματος, ενίοτε ακόμη και με την ανεπαίσθητη αλλαγή στο ρυθμό της αναπνοής.Όλα τα παραπάνω αποτελούν σήματα ως προς την συναισθηματική φόρτιση του συνομιλητή, που η αναφορά σε κάποιο θέμα πιθανόν προκαλεί, και συνυπολογίζονται αναγκαία, ενίοτε και αυτόματα, ως μέσο αξιολόγησης της συναισθηματικής του κατάστασης.

Ωστόσο, τα στοιχεία αυτά κινδυνεύουν να χαθούν, να παραποιηθούν ή να παραλλαχθούν υπό τη διαμεσολάβηση της οθόνης, αλλά και εξαιτίας των τεχνικών θεμάτων που η επικοινωνία μέσω βιντεοκλήσης συχνά συνεπάγεται (καθυστέρηση στον ήχο, διακεκομμένη λήψη ήπάγωμα οθόνης, ενίοτε δε και απώλεια της σύνδεσης λόγω ανεπάρκειας δικτύου). Η διαδικασία τότε υπόκειται πιθανές διακοπές, παρεμβολές και κενά χρόνου που το μέσο επιβάλλει, οι οποίες δεν μπορούν να αξιολογηθούν όπως στις συνθήκες της δια ζώσης επαφής.

Ερωτήματα εξίσου εγείρονται και αναφορικά με θέματα ιδιωτικότητας και εχεμύθειας καθώς όσα λέγονται, όσα εκφράζονται, δεν μένουν πλέον στους τέσσερεις τοίχους ενός δωματίου, αλλά διαβιβάζονται προς τον συνομιλητή μέσω ενός υπολογιστή. Πρόκειται για ζητήματα που τίθενται έτσι κι αλλιώς σε μια ψυχοθεραπευτική διαδικασία, ενίοτε μάλιστα αποτελούν το βασικό αίτημα για ψυχοθεραπεία. Ωστόσο η δυνατότητα να διαλευκανθούν ή να απαντηθούν δεν είναι τόσο άμεσα εφικτή όσοκατά τη δια ζώσης επικοινωνία, όπου η σταθερότητα και η υλική αίσθηση του χώρου τον κάνει να μοιάζει πιο ελέγξιμος. Το περιεχόμενο των συνεδριών μοιάζει τότε περισσότερο δημόσιο απ’ όσο πριν, επιτείνοντας την αίσθηση του θεραπευόμενου ότι είναι εκτεθειμένος. Αν και οι αγωνίες που εγείρονται στα πλαίσια της ψυχοθεραπευτικής σχέσης αποτελούν συνήθως ευκαιρία για σκέψη αναφορικά με τις συνολικές δυσκολίες του θεραπευόμενου, σε κάθε περίπτωση, χρειάζεται να λαμβάνονται υπ’ όψιν καθώς οι όποιες αμφιβολίες, κινδυνεύουν να δυναμιτίσουν την προοπτική της δέσμευσης και συνεπώς τη σχέση συνολικά.

Συνεπώς, αν κατά τις εξ αποστάσεως συνεδρίες, κάτι μοιάζει να χάνεται ή να παραλλάσσεται, ωστόσο υπάρχει μια βασική προϋπόθεση που, εφόσον πληρείται επαρκώς, επιτρέπει στη σχέση να επιτελέσει το σκοπό της. Αυτό αφορά τη  διασφάλιση ενός σταθερού πλαισίου συνεργασίας, ακριβώς όπως ισχύει και με τη δια ζώσης ψυχοθεραπευτικήσχέση και συνίσταται στην απουσία εξωτερικών παρεμβολών, στη διατήρηση ενός σταθερού χώρου από τον οποίο πραγματοποιούνται οι συνεδρίες, έτσι ώστε να μην μεταβάλλεται σημαντικά η αίσθησή του κατά την τηλεπικοινωνία, στην ελαχιστοποίηση δυνητικών θορύβων (εκτός του δωματίου της συνεδρίας), καθώς και στη μέγιστη δυνατή συνέπεια ως προς τη μέρα και την ώρα των συναντήσεων.

Οι παραπάνω «τυπικές» προϋποθέσεις, αποτελούν αναγκαία δεδομένα λειτουργίας του θεραπευτικού πλαισίου, που τα μέλη της σχέσης οφείλουν εξίσου να τηρούν και να διασφαλίζουν, με συνέπεια και αμοιβαίο σεβασμό, ακριβώς όπως και στη συνθήκη της φυσικής παρουσίας. Αποτελούν μια ουσιαστική υπενθύμιση ότι αυτό που διαφοροποιείται είναι το μέσο, όχι όμως το πλαίσιο και συνεπώς ο στόχος της επικοινωνίας.

Browse by keyword / Βρείτε αυτό που ψάχνετε

Activism Amfissa An Athenian Outsider Andros Animation & Comics Antiparos Art Fairs Art Therapy ArtMarket Athens Auctions Audio/Video Australia Awards Books&Manuscripts Call for entries & Competitions Ciné qua non Cinema Collage Collectives Columnists: www treasures Commentary & Documentation Conferences CulturalContent/Tourism Cyprus DESIGN Digital Art DJs Documentary EDITO ElefsisCultureCapital ENGLISH Fashion Festivals & Biennales Florina Fundraising Gastronomy Halkida Iconography Ioannina Jewllery Lesvos LGBTQI+ Lifestyle London Calling Loutraki Multimedia & Installations Art Museums Myconos Naxos News Opera Party Performance Printmaking Projects Restoration/Συντήρηση Rethymnon Retrospective Sculpture & Ceramics Shqipëri Sikinos StreetArt Symposiums Syros Tattoo Teri Paschos textileArt Thessaloniki US Venue Virtual Watercolor whoISwho Workshops & Masterclasses Αγρίνιο Αίγινα Αίγιο Αλεξανδρούπολη ΑΝΑΦΗ ΑνδριανήΤζίμα Άνδρος ΑΝΤΙΚΑ Αντίπαρος Απόψεις ΑΠΟΨΗ Άργος Αρχαιολογία Αρχιτεκτονική Βέροια Βόλος Γειτονιές Δελφοί ΔΗΜΗΤΡΙΑ Δημοπρασίες Διαλέξεις/ΔημόσιεςΣυζητήσεις Δίον-Λιτόχωρο Δράμα Έβρος Εγκαίνια Έδεσσα Ειδικά Θέματα ΕικαστικέςΔράσεις Εκδηλώσεις Εκθέσεις Εκπαίδευση ΕΛΕΥΣΙΝΑ Επίδαυρος Έρευνα Ζάκυνθος Ζωγραφική Ηράκλειο Θέατρο Θρησκεία Ιδρύματα Ιεράπετρα Ιστορία Ιστορίες για γάτες ΙΩΑΝΝΙΝΑ Καβάλα Καλαμαριά Καλαμάτα Καλλιγραφία Καστελλόριζο Καστοριά Κέρκυρα ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ Κίμωλος Κοζάνη ΚΟΡΟΝΟΪΟΣ Κρήτη Κως Λάρισα Λέσβος Λευκάδα Λήμνος Λόγος Λύκειον Ελληνίδων Μεσολόγγι Μουσική Ναύπακτος Ναύπλιο Νεκρολογία ΞΑΝΘΗ Ξεναγήσεις Ολυμπία Ορεστειάδα Παιδαγωγικά Παιδιά Πάρος Παρουσιάσεις Πάτμος Πάτρα ΠεριΟινουΣκιας Πόρος Πρόσωπα Προσωπικότητες Ρόδος Σάμος Σαντορίνη Σκηνογραφία Σκιάθος Σπέτσες Στήλη Άλατος Στυλ & Εποχές Συλλογές Συναυλίες Συνέντευξη ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Τέχνες Τέχνη Τεχνολογία Τζια ΤΗΝΟΣ Τρίκαλα Τρίπολη ΥΔΡΑ Υποτροφίες Φλώρινα ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΣ Φωτογραφία Χαλκίδα Χανιά Χειροτεχνίες Χίος Χορηγίες Χορός Ψηφιδωτό Ψυχολογία Ψυχολογία στην καθημερινότητα