Το πρώτο που προσέχει κάποιος στα έργα της Νάιρας Στεργίου είναι το παιχνίδι αυτό καθαυτό. Μια ακροβασία ανάμεσα στο σοβαρό και στο κιτς, το παιχνίδι και την ιεροτελεστία, στο σύμβολο και στην πραγμάτωση μιας ιδέας σε αντικείμενο. Η αλήθεια είναι ότι πολύ πριν σκεφτώ ότι θα ήθελα εξ αφορμής της αδιαμεσολάβητης έκθεσης της στη Myrό Gallery να παρουσιάσω μια συνέντευξη στο περιοδικό μας, πρόσεξα το παιγνιώδες στο έργο της, και στην προσωπικότητά της. Πρόκειται για ένα παιχνίδι κατά την έννοια που του έδωσε ο Δανός ιστορικός Johan Huizinga, ο οποίος το 1938 προτεινε μια αλλόκοτη θεωρία για την εποχή του. Εισηγήθηκε πως βασικός μορφοποιητικός παράγοντας του ανθρώπινου πολιτισμού είναι το παιχνίδι, πως τελικά ο άνθρωπος ίσως από την φύση του να μην είναι στην πραγματικότητα κατασκευαστής (homo faber) ή σοφός (homo sapiens), αλλά παιγνιώδης (homo ludens). Όπως σημειώνει η ίια σε μία από τις απαντήσεις της η δουλειά της βασίζεται πάντοτε "σε συγκεκριμένους αφηγηματικούς κώδικες"[...] όπου "το έργο είναι ένα σύνολο γλωσσών και αφηγήσεων και το στοίχημα κάθε φορά
είναι να βρείς την αρμονία και την ισορροπία στις αφηγήσεις". Το έργο της όπως και ο λόγος της φανερώνουν ευαισθησία αλλά και βάθος περιεχομένου μέσα από μια φιλοσοφική συγκρότηση καθόλα σοβαρή, αλλά πάντα χαμογελαστή.
Πότε και με ποια αφορμή συνειδητοποίησατε ότι θέλετε να γίνετε καλλιτέχνης;
Θα πω το τετριμμένο "από σχετικά μικρή ηλικία" αλλά δεν το είχα συνειδητοποιήσει μέχρι την «δύσκολη εφηβεία». Η αλήθεια είναι πως για αρκετά χρόνια δεν ήθελα να πιάσω πινέλο μέχρι που αποφάσισα στα 21 να δώσω εισαγωγικές στην ΑΣΚΤ.
Θεματογραφικά που κινούνται τα έργα σας;
Θα έλεγα ότι δεν έχω θεματική συγκεκριμένη. Τοποθετούμαι κάπου μεταξύ abstract και conceptual. Βέβαια, αν παρατηρήσει κανείς την δουλειά μου παρατηρεί συνέχεια τόσο στις εγκαταστάσεις όσο και στα ζωγραφικά μου έργα. Μου αρέσουν συγκεκριμένες έννοιες, όπως άπειρο, εύθραστο, αέρας, φώς, επέκεινα, μύθος, εφήμερο, ψυχή- οπότε η δουλειά μου βασίζεται πάντα σε συγκεκριμένους αφηγηματικούς κώδικες.
Τι υλικά αποτελούν τα έργα σας; Υπάρχει κάποια σημειολογία ως προς την χρήση των συγκεκριμένων υλικών; Ως προς τα μέσα/υλικά αποτύπωσης έχετε πειραματιστεί πριν καταλήξετε στα υλικά των τελευταίων σειρών σας;
Χρησιμοποιώ κοινά υλικά, όπως αυτοκόλλητα από τα …Jumbo, μαρκαδόρους οινοπνέυματος (με παραπέμπουν πάντα στα ..φροντιστήρια και τους καθηγητές της φυσικής και των μαθηματικών που δεν καταλάβαινα τιποτα), μαρκαδόρους και σπρέι γκραφίτι (.αμεσσα συνδέονται με τα..επαναστατημένα αντιδραστικά νιάτα), γραμματοσειρές και υλικά που παραπέμπουν σε γραφιστική και ποιο τεχνοκρατικές γλώσσες (ρυζόχαρτο, πλαστικό,σελιδοδείκτες) και όλα αυτά συνδέονται κάπως μεταξύ τους με φύλλα χρυσού και άφθονο γκλίτερ. Χρυσό που είναι βυζάντιο ή χρυσό που είναι κιτς? Είναι ένα παιχνίδι μεταξύ σοβαρού και ..ασόβαρου, όμορφου και κιτς.
Ποιά είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχετε θέσει στον εαυτό σας ως ζωγράφος;
Να μην τα παρατήσω.
Τι να περιμένουμε να δούμε στην έκθεση σου στην Myrό Gallery;
Αυτό τα παιχνίδι μεταξύ σοβαρού και ασόβαρου (δεν θέλω να πω γελοίου ..) Πιστέυω στην ομορφιά και όσο ουτοπικό και ας ακούγεται πιστέυω στην δύναμη της ομορφιάς. ευ+μορφή, δηλαδή στην δύναμη του να ευχαριστείς τις αισθήσεις. ίσως κάποιος με επικρίνει ότι τα βλέπω επιγανειακά τα πράγματα, αλλά θέλω, με ενδιαφέρει να δημιουργώ όμορφες εικόνες, γιατί το έργο είναι ένα σύνολο γλωσσών και αφηγήσεων και το στοίχημα κάθε φορά είναι να βρείς την αρμονία και την ισορροπία στις αφηγήσεις σου. Επιπλέον η ομορφιά συνδέεται με την έσω κατάσταση και πιστεύω ότι αυτό που εύχεται ένας δημιουργός (μουσικός, εικαστικός κλπ) είναι να προκαλέσει κάτι στον δέκτη, εγώ θέλω να προκαλέσω την επιθυμία ομορφιας, το Ωραίο. Στην έκθεση η βασική αναφορά είναι η πεταλούδα και ο χρυσός. Συμβολικά και τα δύο καθώς το ένα παραπέμπει στην ψυχή και το άλλο στο βυζαντινό άχρονο χρόνο.
Από ποιούς ζωγράφους και άλλους καλλιτεχνικούς δημιουργούς σε κάθε μορφή και έκφανση των Τεχνών θα λέγατε ότι έχετε επιρροές;
Δεν μπορώ να διαλέξω γιατί από τότε που ξεκίνησα να ασχολούμαι και να με εκπαιδεύω έχω αλλάξει «αγαπημένους ζωγράφους» τόσες πολλές φορές που στο τέλος έπαψα να επιλέγω. Άλλες επιρροές είχα στα 20 άλλες τώρα. Σίγουρα αγαπώ πολύ το έργο του Αληθεινού, της Διοχάντη , των Olafur Eliasson, Yayoi Kusama και "Cy" Twombly.
Επιδιώκετε συνέργειες με άλλους εικαστικούς καλλιτέχνες, και την αλληλεπίδραση που μπορούν αυτές να επιφέρουν;
Αχ ναι! Νομίζω εκει κρύβεται και η μαγεία όλου αυτού που κάνουμε. Να συνεργαστείς και να κινηθείς αρμονικά με διαφορετικές ατομικοτήτες. Ξέρετε, είναι αλλιώς να είσαι μόνος σου στο στούντιο και να μιλάς με τον εαυτό σου και τελείως διαφορετικό να πρέπει να ακούσεις και να εναρμονιστείς με του αλλουνού την ιδέα, έμπνευση, το θέλω. Πιστεύω όμως πολύ στην αλληλεπίδραση των τεχνών και αυτό επιδιώκω μέσα από τι εγκαταστάσεις μου κυρίως.
Υπάρχουν άλλα είδη τέχνης ή παραγωγής πολιτιστικού περιεχομένου (κινηματογράφος, πεζογραφία, ποίηση, θέατρο, μουσική, κλπ) που σας επηρεάζουν ή/και σας προκαλούν να συνδειαλεχθείτε μαζί τους στο έργο σας;
Ποίηση και στίχους τραγουδιών. Χρησιμοποιώ πολύ το κέιμενο στα έργα μου και κάποιες φορές μεταφέρω αυτούσιο Σεφέρη- Ρίτσο- Αναγνωστάκη- Πάουντ και στίχους από Active Member, Νικίτα Κλιντ, Βέβηλο κ.α. Ειδικά η μουσική , επειδή ακούω μουσική όταν δουλεύω μπαίνει κατευθείαν στον καμβά ή στο υλικό. Εχει πλάκα η όλη διαδικασία και αυτή η ανελέητη φρουδική υπενθύμιση του υποσυνειδήτου, Πως ΔΕΝ ΞΕΦΕΥΓΕΙΣ. Κάποιες φορές συναντώ τους ίδιους στίχους γραμμένους σε έργο που εκανα πριν μπρω στην σχολή και τον ξαναβλέπω τον ίδιο στίχο γραμμένο σε τοίχο από εγκατάσταση στο Βέλγιο που έκανα 2 χρόνια πριν!
Συχνά διαχωρίζεται από ορισμένους καλλιτέχνες η εμπορικότητα, η πώληση των έργων τους, από την αποδοχή του κοινού, σα να ήταν δύο ξέχωρα και διαφορετικά πράγματα. Συντάσσεστε με αυτή την άποψη;
Νομίζω πως επικρατεί λίγο μια φαινομενική ηθικιστική τάση σε όλο αυτό και λέω φαινομενική γιατί είναι υποκριτική. όταν ακούω ότι δεν με ενδιαφλερει να πουλήσω να γίνω εμπορικός ή να εκθέσω στην Tate πάντα γελάω γιατί σκέφτομαι, καλά γίνε πρώτα, πούλα, ας έρθεο η Τate να σε διεκδικήσει και αρνήσου. Δεν νομίζω ότι το ένα αναιρεί και αποκλείει το άλλο. Ο G.Richter είναι ένας από τους εμπορικότερους εν ζωή καλλιτέχνες, τι θα του προσάψουμε? ότι είναι εμπορικός ή ότι δεν αρέσει στο κοινό? Είναι εμπορικός, είναι θρύλος ακριβώς επειδή τον λάτρεψε το κοινό του και είναι θρύλος γιατί δεν μανιερίστηκε αλλά πειραματίστηκε ξανά και ξανά και όμως κάθε φορά κέρδιζε το κοινό του. Ας το κάμουμε και εμείς και μετά βλέπουμε!
Αν ένας έφηβος σας πει ότι θέλει να γίνει εικαστικός, τι θα τον συμβουλεύατε να προσέξει/κάνει/περιμένει;
Να το ξανασκεφτεί και αν επιμένει τότε να …οπλιστεί με ιώβεια υπομονή.
Σύντομο Βιογραφικό
Η Νάιρα Στεργίου είναι Υποψήφια Διδάκτωρ της Σχολής Καλών Τεχνών Αθηνών, με μεταπτυχιακές Σπουδές στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, τμήμα Νεοελληνικής Φιλολογίας στην Κρήτη, ενώ έχει σπουδάσει Θεολογία στο Βέλγιο (Orthodox Onderwijs, Theologisch Instituut Saint-Serge, Gent, Βέλγιο), πρώτο πτυχίο Καλών Τεχνών από την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, ενώ φοίτησε και στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου στην Γερμανία, και δύο Masters (Art and Design at Campus Sint Lucas, Αμβέρσα, Βέλγιο, και, Koninklijke Academie voor Schone Kunsten, Αμβέρσα, Βέλγιο). Αναλυτικό βιογραφικό και στοιχεία επικοινωνίας με την καλλιτέχνη θα βρείτε ΕΔΩ.
Περισσότερα έργα της Νάιρας Στεργίου και άλλες σημαντικές πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της που βρίσκεται στην διεύθυνση www.nairastergiou.com
Συνέντευξη στον Πάρη Καπράλο
Πότε και με ποια αφορμή συνειδητοποίησατε ότι θέλετε να γίνετε καλλιτέχνης;
Θα πω το τετριμμένο "από σχετικά μικρή ηλικία" αλλά δεν το είχα συνειδητοποιήσει μέχρι την «δύσκολη εφηβεία». Η αλήθεια είναι πως για αρκετά χρόνια δεν ήθελα να πιάσω πινέλο μέχρι που αποφάσισα στα 21 να δώσω εισαγωγικές στην ΑΣΚΤ.
Θεματογραφικά που κινούνται τα έργα σας;
Θα έλεγα ότι δεν έχω θεματική συγκεκριμένη. Τοποθετούμαι κάπου μεταξύ abstract και conceptual. Βέβαια, αν παρατηρήσει κανείς την δουλειά μου παρατηρεί συνέχεια τόσο στις εγκαταστάσεις όσο και στα ζωγραφικά μου έργα. Μου αρέσουν συγκεκριμένες έννοιες, όπως άπειρο, εύθραστο, αέρας, φώς, επέκεινα, μύθος, εφήμερο, ψυχή- οπότε η δουλειά μου βασίζεται πάντα σε συγκεκριμένους αφηγηματικούς κώδικες.
Τι υλικά αποτελούν τα έργα σας; Υπάρχει κάποια σημειολογία ως προς την χρήση των συγκεκριμένων υλικών; Ως προς τα μέσα/υλικά αποτύπωσης έχετε πειραματιστεί πριν καταλήξετε στα υλικά των τελευταίων σειρών σας;
Χρησιμοποιώ κοινά υλικά, όπως αυτοκόλλητα από τα …Jumbo, μαρκαδόρους οινοπνέυματος (με παραπέμπουν πάντα στα ..φροντιστήρια και τους καθηγητές της φυσικής και των μαθηματικών που δεν καταλάβαινα τιποτα), μαρκαδόρους και σπρέι γκραφίτι (.αμεσσα συνδέονται με τα..επαναστατημένα αντιδραστικά νιάτα), γραμματοσειρές και υλικά που παραπέμπουν σε γραφιστική και ποιο τεχνοκρατικές γλώσσες (ρυζόχαρτο, πλαστικό,σελιδοδείκτες) και όλα αυτά συνδέονται κάπως μεταξύ τους με φύλλα χρυσού και άφθονο γκλίτερ. Χρυσό που είναι βυζάντιο ή χρυσό που είναι κιτς? Είναι ένα παιχνίδι μεταξύ σοβαρού και ..ασόβαρου, όμορφου και κιτς.
Ποιά είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχετε θέσει στον εαυτό σας ως ζωγράφος;
Να μην τα παρατήσω.
Τι να περιμένουμε να δούμε στην έκθεση σου στην Myrό Gallery;
Αυτό τα παιχνίδι μεταξύ σοβαρού και ασόβαρου (δεν θέλω να πω γελοίου ..) Πιστέυω στην ομορφιά και όσο ουτοπικό και ας ακούγεται πιστέυω στην δύναμη της ομορφιάς. ευ+μορφή, δηλαδή στην δύναμη του να ευχαριστείς τις αισθήσεις. ίσως κάποιος με επικρίνει ότι τα βλέπω επιγανειακά τα πράγματα, αλλά θέλω, με ενδιαφέρει να δημιουργώ όμορφες εικόνες, γιατί το έργο είναι ένα σύνολο γλωσσών και αφηγήσεων και το στοίχημα κάθε φορά είναι να βρείς την αρμονία και την ισορροπία στις αφηγήσεις σου. Επιπλέον η ομορφιά συνδέεται με την έσω κατάσταση και πιστεύω ότι αυτό που εύχεται ένας δημιουργός (μουσικός, εικαστικός κλπ) είναι να προκαλέσει κάτι στον δέκτη, εγώ θέλω να προκαλέσω την επιθυμία ομορφιας, το Ωραίο. Στην έκθεση η βασική αναφορά είναι η πεταλούδα και ο χρυσός. Συμβολικά και τα δύο καθώς το ένα παραπέμπει στην ψυχή και το άλλο στο βυζαντινό άχρονο χρόνο.
Από ποιούς ζωγράφους και άλλους καλλιτεχνικούς δημιουργούς σε κάθε μορφή και έκφανση των Τεχνών θα λέγατε ότι έχετε επιρροές;
Δεν μπορώ να διαλέξω γιατί από τότε που ξεκίνησα να ασχολούμαι και να με εκπαιδεύω έχω αλλάξει «αγαπημένους ζωγράφους» τόσες πολλές φορές που στο τέλος έπαψα να επιλέγω. Άλλες επιρροές είχα στα 20 άλλες τώρα. Σίγουρα αγαπώ πολύ το έργο του Αληθεινού, της Διοχάντη , των Olafur Eliasson, Yayoi Kusama και "Cy" Twombly.
Επιδιώκετε συνέργειες με άλλους εικαστικούς καλλιτέχνες, και την αλληλεπίδραση που μπορούν αυτές να επιφέρουν;
Αχ ναι! Νομίζω εκει κρύβεται και η μαγεία όλου αυτού που κάνουμε. Να συνεργαστείς και να κινηθείς αρμονικά με διαφορετικές ατομικοτήτες. Ξέρετε, είναι αλλιώς να είσαι μόνος σου στο στούντιο και να μιλάς με τον εαυτό σου και τελείως διαφορετικό να πρέπει να ακούσεις και να εναρμονιστείς με του αλλουνού την ιδέα, έμπνευση, το θέλω. Πιστεύω όμως πολύ στην αλληλεπίδραση των τεχνών και αυτό επιδιώκω μέσα από τι εγκαταστάσεις μου κυρίως.
Υπάρχουν άλλα είδη τέχνης ή παραγωγής πολιτιστικού περιεχομένου (κινηματογράφος, πεζογραφία, ποίηση, θέατρο, μουσική, κλπ) που σας επηρεάζουν ή/και σας προκαλούν να συνδειαλεχθείτε μαζί τους στο έργο σας;
Ποίηση και στίχους τραγουδιών. Χρησιμοποιώ πολύ το κέιμενο στα έργα μου και κάποιες φορές μεταφέρω αυτούσιο Σεφέρη- Ρίτσο- Αναγνωστάκη- Πάουντ και στίχους από Active Member, Νικίτα Κλιντ, Βέβηλο κ.α. Ειδικά η μουσική , επειδή ακούω μουσική όταν δουλεύω μπαίνει κατευθείαν στον καμβά ή στο υλικό. Εχει πλάκα η όλη διαδικασία και αυτή η ανελέητη φρουδική υπενθύμιση του υποσυνειδήτου, Πως ΔΕΝ ΞΕΦΕΥΓΕΙΣ. Κάποιες φορές συναντώ τους ίδιους στίχους γραμμένους σε έργο που εκανα πριν μπρω στην σχολή και τον ξαναβλέπω τον ίδιο στίχο γραμμένο σε τοίχο από εγκατάσταση στο Βέλγιο που έκανα 2 χρόνια πριν!
Συχνά διαχωρίζεται από ορισμένους καλλιτέχνες η εμπορικότητα, η πώληση των έργων τους, από την αποδοχή του κοινού, σα να ήταν δύο ξέχωρα και διαφορετικά πράγματα. Συντάσσεστε με αυτή την άποψη;
Νομίζω πως επικρατεί λίγο μια φαινομενική ηθικιστική τάση σε όλο αυτό και λέω φαινομενική γιατί είναι υποκριτική. όταν ακούω ότι δεν με ενδιαφλερει να πουλήσω να γίνω εμπορικός ή να εκθέσω στην Tate πάντα γελάω γιατί σκέφτομαι, καλά γίνε πρώτα, πούλα, ας έρθεο η Τate να σε διεκδικήσει και αρνήσου. Δεν νομίζω ότι το ένα αναιρεί και αποκλείει το άλλο. Ο G.Richter είναι ένας από τους εμπορικότερους εν ζωή καλλιτέχνες, τι θα του προσάψουμε? ότι είναι εμπορικός ή ότι δεν αρέσει στο κοινό? Είναι εμπορικός, είναι θρύλος ακριβώς επειδή τον λάτρεψε το κοινό του και είναι θρύλος γιατί δεν μανιερίστηκε αλλά πειραματίστηκε ξανά και ξανά και όμως κάθε φορά κέρδιζε το κοινό του. Ας το κάμουμε και εμείς και μετά βλέπουμε!
Αν ένας έφηβος σας πει ότι θέλει να γίνει εικαστικός, τι θα τον συμβουλεύατε να προσέξει/κάνει/περιμένει;
Να το ξανασκεφτεί και αν επιμένει τότε να …οπλιστεί με ιώβεια υπομονή.
Σύντομο Βιογραφικό
Η Νάιρα Στεργίου είναι Υποψήφια Διδάκτωρ της Σχολής Καλών Τεχνών Αθηνών, με μεταπτυχιακές Σπουδές στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, τμήμα Νεοελληνικής Φιλολογίας στην Κρήτη, ενώ έχει σπουδάσει Θεολογία στο Βέλγιο (Orthodox Onderwijs, Theologisch Instituut Saint-Serge, Gent, Βέλγιο), πρώτο πτυχίο Καλών Τεχνών από την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, ενώ φοίτησε και στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου στην Γερμανία, και δύο Masters (Art and Design at Campus Sint Lucas, Αμβέρσα, Βέλγιο, και, Koninklijke Academie voor Schone Kunsten, Αμβέρσα, Βέλγιο). Αναλυτικό βιογραφικό και στοιχεία επικοινωνίας με την καλλιτέχνη θα βρείτε ΕΔΩ.
Περισσότερα έργα της Νάιρας Στεργίου και άλλες σημαντικές πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της που βρίσκεται στην διεύθυνση www.nairastergiou.com