Η ζωγραφική της Ματίνας Γαλάτη είναι ενδιαφέρουσα και κάπως περίεργη όπως απκαλύπτει τις ποιότητές της στον πιο προσεκτικό παρατηρητή. Η επιρροή της ιαπωνικής καλλιγραφίας είναι φανερή, ο συνδυασμός της όμως με αρκετά επιμέρους στοιχεία είναι που καθιστούν πολλαπλές αναγνώσεις της απαραίτητες. Χειρονομιακή, λίγο ιμπρεσσιονιστική, κάπως αφηρημένη και αρκετά αφαιρετική, η αποτύπωση των έργων της κατακυριαρχείται από μία ατμόσφαιρα υπερβαίνουσα το μέγεθος τους και τα σχετικώς απλά υλικά που αξιοποιεί η εικαστικός. Εξ αφορμής της οργάνωσης της πρώτης έκθεσης της στην Θεσσαλονίκη, στην Myrό Gallery, η οποία εγκαινιάζεται την Πέμπτη 5 Οκτωβρίου 2017, ο γράφων θεώρησε ενδιαφέρον να την γνωρίσουμε καλύτερα, και, στον βαθμό που μας το επέτρεψε, να δούμε κατά ένα μέρος την διαδικασία της δημιουργίας των έργων.
Συνέντευξη στον Πάρη Καπράλο
Πότε και με ποια αφορμή συνειδητοποίησες ότι θέλεις να γίνεις καλλιτέχνης;
Από παιδί με ευχαριστούσε το σχέδιο και γι' αυτό επέλεξα να σπουδάσω αρχιτεκτονική. Οι σπουδές μου με ωφέλησαν, σμίλευσαν την αισθητική και την αντίληψη μου. Όμως, από τότε είχα ανάγκη να εκφράσω κάτι πιο εσωτερικό και έπρεπε να το εξερευνήσω.
Θεματογραφικά που κινούνται τα έργα σου;
Τα έργα αναπαριστούν τοπία και διεργασίες της φύσης. Είναι αφηρημένες μορφές που επιχειρούν να συλλάβουν την ουσία των τοπίων, παρόλη την έλλειψη κυριολεκτικών στοιχείων. Όμως, διατηρούν μια πολυπλοκότητα. Δεν πρόκειται για μοναδικές δυναμικές χειρονομίες του πινέλου πάνω στο χαρτί - αλλά ένα σύνολο από μικρότερες ζωγραφικές κινήσεις που δημιουργούν υφές και ενέργειες.
Ως προς τα μέσα/υλικά αποτύπωσης, τόσο στην χαρακτική όσο και στην ζωγραφική έχεις πειραματιστεί/πειραματίζεσαι;
Χρησιμοποιώ έναν συνδυασμό από μελάνι, κάρβουνο και γραφίτη. Το καθένα έχει ξεχωριστές ιδιότητες/συμπεριφορές και μου αρέσει να τις εξερευνώ. Για παράδειγμα το μαύρο μελάνι απορροφάται από την επιφάνεια δημιουργώντας αδιαφανείς μάζες, το κάρβουνο συμπληρώνει αυτήν την κίνηση με λεπτότερες γραμμές και τέλος ο γραφίτης με τη λεπτή υφή προσθέτει τη λεπτομέρεια. Είναι σαν πηγαίνουμε από την μεγαλύτερη κλίμακα σε μια μικρότερη. Όπως ακριβώς συμβαίνει και στη φύση, όπου υπάρχει μια πολυπλοκότητα κινήσεων και κλιμάκων. Θεωρώ ότι δεν έχω τελειώσει ακόμα με αυτά τα μέσα ακριβώς λόγω των άπειρων δυνατοτήτων που προσφέρουν.
Ποιά είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχεις θέσει στον εαυτό σου ως ζωγράφος;
Να μην λογοκρίνω το έργο μου. Να ακολουθώ τη ροή που ξεδιπλώνεται, ειλικρινής και διαισθητική.
Τι να περιμένουμε να δούμε στην έκθεση σου στην Myrό Gallery;
Επιχειρώ να ζωγραφίσω την ενέργεια των φυσικών στοιχείων. Τα μέσα που χρησιμοποιώ είναι απλά, η χρωματική παλέτα λιτή και περιορισμένη, έτσι ώστε αυτή η απεικόνιση να γίνεται όσο το δυνατόν πιο διαισθητικά και ουσιαστικά. Η απόδοση των στοιχείων στην πρωταρχική τους μορφή, οδηγεί σε μια μνημειακότητα που υπάρχει στη φύση. Επιθυμία μου είναι τα έργα να δράσουν υποβλητικά, φέρνοντας στο μυαλό εικόνες, αναμνήσεις και συναισθήματα.
Από ποιούς ζωγράφους και άλλους καλλιτεχνικούς δημιουργούς σε κάθε μορφή και έκφανση των Τεχνών θα έλεγες ότι έχεις επιρροές;
Βασική μου επιρροή είναι η ασιατική καλλιγραφία. Κάποιοι δάσκαλοι του Ζεν πήγαιναν τους μαθητές τους σε τοπία αλλά απαγορευόταν να τα σχεδιάσουν επιτόπου. Αντίθετα, έπρεπε να απομακρυνθούν από αυτά και να προσπαθήσουν να σχεδιάσουν την ουσία τους από μνήμης. Οι μαθητές έπρεπε να μάθουν να τους ξεπερνά το τοπίο, έτσι ώστε αυτό να ζει στη μνήμη τους. Προσπαθώ να αποδίδω το πνεύμα της φύσης όσο πιο ουσιαστικά μπορώ. Σε αυτό βοηθά και η χρήση του μαύρου γιατί αποδίδει καθαρά και ανεμπόδιστα τη δομή. Αναπόφευκτα η δυτική μου ανατροφή και παιδεία έχουν παίξει μεγάλο ρόλο. Τα μυστηριώδη τοπία του Degas και του Hugo και η χρήση του κάρβουνου στο έργο τους με έχουν επηρεάσει. Προσπαθώ να βρω τον κοινό τόπο ανάμεσα στις δύο ματιές.
Επιδιώκεις συνέργειες με άλλους εικαστικούς καλλιτέχνες, και την αλληλεπίδραση που μπορούν αυτές να επιφέρουν;
Προς το παρόν, ο σχεδιασμός των έργων έχει αποτελέσει για μένα μια πρακτική διαλογισμού και αποφόρτισης του νου. Δεν θέλω να αποκλείω όμως τίποτα για το μέλλον.
Υπάρχουν άλλα είδη τέχνης ή παραγωγής πολιτιστικού περιεχομένου (κινηματογράφος, πεζογραφία, ποίηση, θέατρο, μουσική, κλπ) που σε επηρεάζουν ή/και σε προκαλούν να συνδιαλεχθείς μαζί τους στο έργο σου;
Ο κινηματογράφος, η φωτογραφία και η αρχιτεκτονική. Οι σπουδές μου στην αρχιτεκτονική με έμαθαν την αφαιρετική σκέψη, την προσοχή στη λεπτομέρεια και τον σεβασμό στο τοπίο.
Συχνά διαχωρίζεται από ορισμένους καλλιτέχνες η εμπορικότητα, η πώληση των έργων τους, από την αποδοχή του κοινού, σα να ήταν δύο ξέχωρα και διαφορετικά πράγματα. Θεωρείς την εμπορικότητα ως μέτρο επιτυχίας και αποδοχής της δουλειάς σου ή απλώς είναι μία αναγκαία παράμετρος βιοπορισμού;Στην παρούσες δύσκολες οικονομικά συνθήκες, η εμπορικότητα και η πώληση των έργων είναι και αποδοχή της δουλειάς μου και σίγουρα με βοηθά να συνεχίσω να εκφράζομαι.
Αν ένας έφηβος σου πει ότι θέλει να γίνει εικαστικός, τι θα τον συμβούλευες να προσέξει/κάνει;
Να εμπνέεται από ένα ευρύ φάσμα επιρροών, να κάνει λάθη και να βρίσκει δρόμους μέσα σε αυτά και να έχει εμπιστοσύνη σε αυτό που έχει να εκφράσει.