Monday 10 October 2016

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ | Αλεξάνδρα Μάντζαρη: Πορτραίτα κίνησης και αποδόμησης

Δευτέρα 10 Οκτωβρίου 2016 - Τα σχέδια της Αλεξάνδρας Μάντζαρη δεν μπορούν να αφήσουν αδιάφορο τον θεατή τους. Με κάτι από όνειρο ή και απο εφιάλτη εγκιβωτίζουν το βλέμμα στον εικαστικό χώρο που καταλαμβάνουν, ωσάν αυτός να ήταν μέρος μιας εναλλακτικής πραγματικότητας του κανονικού προσώπου που απεικονίζουν. Αν θα έπρεπε να ξεφύγουμε από τους συνηθεις όρους που μας  διασφαλίζει η ιδιόλεκτος της Θεωρίας της Τέχνης, θα μιλούσαμε για υπαρξιακή τέχνη σε κίνηση. Το δίχως άλλο μια τέχνη που αποτυπώνεται έτσι φανερώνει ένα ενδιαφέρον και πολυεπίπεδο τρόπο σκέψης. Με αυτό το εφαλτήριο, αρχές Φθινοπώρου επισκέφτηκα στην Λάρισα την εικαστικό Αλεξάνδρα Μάντζαρη, για μια σύντομη γνωριμία και συζήτηση. Η σχεδόν τρίωρη συνάντηση μας αποκάλυψε έναν άνθρωπο εξίσου ενδιαφέροντα, όσο και τα έργα με γνώμονα τα οποία την επέλεξα να ενταχθεί στους αξιόλογους και φερέλπιδες νέους καλλιτέχνες που θα προτείνει φέτος στο φιλότεχνο κοινό της Θεσσαλονίκης η Myrό Gallery. Η έκθεση της υπό τον τίτλο "Στίγματα" θα εγκαινιαστεί τον Ιανουάριο του 2017 και αργεί ακόμη. Με αυτή την συνέντευξη επιχειρούμε μια σύσταση της καλλιτέχνιδος και γνωριμία με το έργο της.

Συνέντευξη στον Πάρη Καπράλο


- Πότε και με ποια αφορμή συνειδητοποίησες ότι θέλεις να γίνεις καλλιτέχνης;
Από παιδική ηλικία θυμάμαι τον εαυτό μου να ασχολείται με καλλιτεχνικές δραστηριότητες έχοντας αρκετές επιρροές και από την μητέρα μου η οποία ζωγράφιζε. Ο λόγος που εστίασα στη ζωγραφική ήταν  γιατί τη θεωρούσα  ιδανικό μέσο επικοινωνίας ώστε να θέτω τους  προβληματισμούς μου, καθότι ως παιδί δεν έκανα πολλές ερωτήσεις… Επίσης, η παρατήρηση και η ανάγκη μου να αποτυπώσω σε ένα κομμάτι χαρτί τα εξωτερικά ερεθίσματα που λάμβανα έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο να εξελιχθεί αυτή η προσπάθεια σε κάτι μεγαλύτερο.

- Θεματογραφικά που κινούνται τα έργα σου; 
Στα θέματά μου πρωταγωνιστεί ο άνθρωπος. Μου αρέσει να σκιαγραφώ και να αποκωδικοποιώ συμπεριφορές ανθρώπων, να παρατηρώ και να αναλύω τις εκφράσεις και κινήσεις των προσώπων τους και τελικά να δημιουργώ πορτραίτα, φανταστικά και μη, που αναφέρονται στις εξωτερικές μορφές αλλά και σε εσωτερικές σχέσεις, με δόσεις εξπρεσιονισμού που αναγνωρίζει τί προηγείται και τι έπεται. Τα στοιχεία που μελετάω είναι η κίνηση και η αποδόμηση.

- Ως προς τα υλικά αποτύπωσης, τα έργα σου είναι συνήθως από κάρβουνο, κιμωλία... Έχεις πειραματιστεί/πειραματίζεσαι με άλλα υλικά; (Αν "ναι") Αυτά εξυπηρετούν την ίδια ή διαφορετική θεματογραφία; 
Κατά το παρελθόν πειραματίστηκα με διάφορα υλικά όπως, ακρυλικά και πλαστικά χρώματα, παστέλ και μελάνια δημιουργώντας αφηρημένες συνθέσεις και λιγότερο πορτραίτα. Δουλεύοντας με το κάρβουνο, εδώ και τρία χρόνια, διαπίστωσα πως, αν και ευτελές θεωρητικά υλικό, μπορώ να αποδώσω με μεγαλύτερη ευκρίνεια τα θέματά μου. Το dark στοιχείο και οι διαφορετικές υφές που προσφέρει ένα και μόνο υλικό με γοητεύουν. Θεωρώ πως το χρώμα υποστηρίζεται από μια άλλη γκάμα δουλειάς περισσότερο τεχνικής. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες επιχείρησα τον συνδυασμό υλικών με την ίδια θεματογραφία αλλά βρίσκεται σε πειραματικό στάδιο.



- Ποιά είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχεις θέσει στον εαυτό σου ως ζωγράφος; 
Οι προκλήσεις που έχω να αντιμετωπίσω, σχεδιάζοντας καθημερινά, ποικίλουν. Ο τρόπος υλοποίησης ενός πορτραίτου ή σύνθεσης εξαρχής αποτελεί πρόκληση. Από την αρχή μέχρι το τέλος καλούμαι να εκμηδενίσω ένα φάσμα αντιθέσεων, αυτό του ρεαλιστικού και φανταστικού και του φαινομενικά φυσιολογικού και αλλόκοτου. Ο στόχος μου είναι να φτάσω στην αφαίρεση, να επικοινωνήσω μια κατάσταση ή ένα συναίσθημα με όσο το δυνατό λιγότερο περιγραφικό τρόπο γίνεται, πάντα με επιμονή και σωστή δουλειά.

- Τι θα δούμε στην έκθεση σου στην Myrό Gallery;
Η έκθεσή μου στην Myrο θα έχει τον τίτλο «Στίγματα» . Είναι η πρώτη μου ατομική έκθεση και αποτελείται από μια σειρά σχεδίων φτιαγμένα με κάρβουνο σε χαρτί. Η συγκεκριμένη σειρά επικεντρώνεται σε δυο χαρακτηριστικά στοιχεία, στην κίνηση του σώματος και την αποδόμησή της, δομημένη με μια  εξπρεσιονιστική διάθεση. Οι φόρμες των προσώπων που απεικονίζονται προδίδουν διαφορετικές ψυχικές διαθέσεις και αφήνουν το στίγμα τους στο χρόνο. Η κίνηση εδώ αντιπροσωπεύει την τάση φυγής και την αντίδραση μέσα από  μια κατάσταση αδράνειας, η αποδόμηση αντίστοιχα  το αποτέλεσμα της αυτοτιμωρίας. Θα έλεγα πως τα έργα είναι βιωματικά και πως με αυτήν την έκθεση μου δίνεται η ευκαιρία να αποτινάξω ένα κομμάτι του παρελθόντος ώστε να προχωρήσω. Άλλωστε όταν εκτίθεσαι τίποτα πλέον δεν σου ανήκει.

- Από ποιούς ζωγράφους και άλλους καλλιτεχνικούς δημιουργούς σε κάθε μορφή και έκφανση των Τεχνών θα έλεγες ότι έχεις επιρροές;
Θα έλεγα πως έχω αρκετές επιρροές από τους φωτογράφους Bresson και Brassai  αλλά και την  Kathe Kollwitz. Με γοητεύει ο γερμανικός εξπρεσιονισμός και η ποίηση του Guillaume Apollinaire, θαυμάζω την τέχνη του Egon Schiele και του Vasili Kandinski. Ωστόσο παρακολουθώ σχεδόν φανατικά την δουλειά σύγχρονων καλλιτεχνών στον χώρο της φωτογραφίας και της ζωγραφικής, ιδίως αυτή νέων Ιαπώνων εικαστικών.

- Επιδιώκεις συνέργειες με άλλους εικαστικούς καλλιτέχνες, και την αλληλεπίδραση που μπορούν αυτές να επιφέρουν;
Θεωρώ πως οι συνεργασίες είναι αρκετά δύσκολες, αλλά μπορούν να είναι επιτυχημένες όταν το αποτέλεσμα ικανοποιεί από πολλές απόψεις. Έχει πάντα ενδιαφέρον να βλέπει κανείς το πώς αποδίδει ο κάθε καλλιτέχνης μια θεματογραφία με το δικό του προσωπικό ύφος. Ωστόσο, είναι αναπόφευκτη η διαδικασία σύγκρισης μεταξύ των διαφόρων καλλιτεχνών με αποτέλεσμα να χάνεται ίσως  ο αρχικός στόχος μιας συνεργασίας. Το συνολικό έργο του εκάστοτε καλλιτέχνη είναι αυτό που κατά τη γνώμη μου πρέπει αρχικά να αξιολογείται. Κατά το παρελθόν συνυπήρξα με άλλους αξιόλογους καλλιτέχνες σε ομαδικές εκθέσεις και φυσικά  θα μπορούσα να το επαναλάβω αν κάτι μου προκαλέσει το ενδιαφέρον.

- Υπάρχουν άλλα είδη τέχνης ή παραγωγής πολιτιστικού περιεχομένου (κινηματογράφος, πεζογραφία, ποίηση, θέατρο, μουσική, κλπ) που σε επηρεάζουν ή/και σε προκαλούν να συνδιαλεχθείς μαζί τους στο έργο σου;
Όλες οι μορφές τέχνης που έχουν άμεση αλληλεπίδραση μεταξύ τους με επηρεάζουν. Συγκεκριμένα, η φωτογραφία, ο κινηματογράφος, η μουσική και ο χορός αποτελούν τις κύριες πηγές έμπνευσης. Τα δανεικά στοιχεία της κίνησης και των υπαρκτών εικόνων μέσα από την παρατήρηση, επηρεάζουν άμεσα την αισθητική μου. Η μουσική παράλληλα παρακινεί το συναίσθημά μου και με προκαλεί να δημιουργήσω κάθε φανταστική εικόνα του μυαλού με μεγαλύτερη ελευθερία.

- Συχνά διαχωρίζεται από ορισμένους καλλιτέχνες η εμπορικότητα, η πώληση των έργων τους, από την αποδοχή του κοινού, σα να ήταν δύο ξέχωρα και διαφορετικά πράγματα. Θεωρείς την εμπορικότητα ως μέτρο επιτυχίας και αποδοχής της δουλειάς σου ή απλώς είναι μία αναγκαία παράμετρος βιοπορισμού; 
Νομίζω πως το ιδανικό μέτρο επιτυχίας για όλους τους εικαστικούς είναι να βιοπορίζονται κάνοντας αυτό που αγαπούν.  Το ίδιο ισχύει και για μένα. Το να φτάσω την δουλειά μου σε ένα επίπεδο όπου να μπορεί να επικοινωνεί με τον θεατή και να την αποδέχεται όπως είναι σημαίνει αυτόματα πως σε ένα βαθμό πέτυχα τη δεδομένη στιγμή. Το αν η αποδοχή συνεπάγεται και πώληση των έργων είναι το ιδανικό, ωστόσο δεν γίνεται σκοπός. Δεν ξέρω κατά πόσο το ελληνικό κοινό είναι εξοικειωμένο με τη σύγχρονη ζωγραφική ή πόσο εμπορική την θεωρεί, το σίγουρο είναι πως δεν σταματάω να δίνω την ψυχή μου σε αυτή.

- Ως εκπαιδευτής στο ΙΕΚ Λάρισας έρχεσαι σε επαφή με τον τρόπο που αντιλαμβάνονται οι νέοι την τέχνη: Θα έλεγες ότι υπάρχει πιο ανεπτυγμένη σχέση της νεότερης γενιάς με την Τέχνη; 
Αυτό που συνειδητοποιώ είναι πως η νεότερη γενιά συγχέει την τέχνη με κάθε μορφή ψηφιακής μεθόδου. Θαυμάζουν το διαφορετικό, το πρωτοποριακό αλλά το αναζητούν ως επί τον πλείστον μέσα από  έναν ψηφιακό κόσμο. Δυστυχώς, αυτό που εισπράττω μέσα από τον διάλογο είναι ότι δεν δίνεται τόση βαρύτητα στη γνώση της ιστορίας και εξέλιξης για κάθε μορφή τέχνης. Αν η σχέση που έχουν αποκαλείται ανεπτυγμένη γιατί το επιβάλλει η σύγχρονη κουλτούρα της εποχής τότε είναι, ωστόσο εγώ θα την προσδιόριζα ως άτονη.

- Αν ένας έφηβος σου πει ότι θέλει να γίνει εικαστικός, τι θα τον συμβούλευες να προσέξει/κάνει;
Δεν πιστεύω πως ο καθένας μπορεί να γίνει εικαστικός. Οι εικαστικές τέχνες αποτελούν ένα από τα πολλά μέσα έκφρασης που δεν μπορούν όλοι να ανταποκριθούν σε αυτό απλά και μόνο επειδή το θέλουν. Πιστεύω όμως στο έμφυτο ταλέντο, οπότε θα τον συμβούλευα να επιμείνει και να καλλιεργήσει  αυτή του την επιθυμία εάν και εφόσον είναι πραγματική  και να μην σταματήσει να δουλεύει αν γίνεται σε καθημερινή βάση. Να μην επαναπαύεται σε σχόλια και κολακευτικές κριτικές που ενδεχομένως να τον οδηγούν στην αδράνεια γιατί ακόμα και έμφυτο ταλέντο να έχει κάποιος δεν πρέπει να σταματάει να μελετά και να δουλεύει αρκετά. Να μάθει να παρατηρεί και να μην στερέψει από συναίσθημα..

Σύντομο Βιογραφικό
Η Αλεξάνδρα Μάντζαρη γεννήθηκε το 1989, ζει και εργάζεται στην Λάρισα. Είναι απόφοιτος των ΤΕΙ Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών Αθηνών (2013), παρακολούθησε ένα χρόνο ελεύθερο και γραμμικό σχέδιο (2007). Εργάζεται ως εκπαιδευτής στο 1ο δημόσιο ΙΕΚ Λάρισας και ως freelancer. Με την ζωγραφική και το σχέδιο ασχολείται εντατικά τα τελευταία οκτώ χρόνια χρησιμοποιώντας σαν βασικά υλικά το κάρβουνο, το μολύβι και τη γόμα. Έχει δείξει τα έργα της σε πέντε ομαδικές εκθέσεις σε όλη την Ελλάδα, ενώ κάποια από αυτά έχουν κοσμήσει τα εξώφυλλα καλλιτεχνικών περιοδικών όπως: “Λύκος”, “Fuctart”, Αθηνόραμα. Πρόσφατα της απονεμήθηκε το Πρώτο Βραβείο νέου καλλιτέχνη στην Μπιεννάλε Σχεδίου του Όστεν (Σκόπια, 2016), και παλαιότερα της έχει απονεμηθεί το 3ο Βραβείο του διαγωνισμού "Παραλληλοι δρομοι" που διοργάνωσε ο Σύλλογος Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών Βορείου Ελλάδας (ΣΚΕΤΒΕ) στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο (Θεσσαλονίκη, 2014). Έργα της ανήκουν σε ιδιωτικές συλλογές.

Browse by keyword / Βρείτε αυτό που ψάχνετε

Activism Amfissa An Athenian Outsider Andros Animation & Comics Antiparos Art Fairs Art Therapy ArtMarket Athens Auctions Audio/Video Australia Awards Books&Manuscripts Call for entries & Competitions Ciné qua non Cinema Collage Collectives Columnists: www treasures Commentary & Documentation Conferences CulturalContent/Tourism Cyprus DESIGN Digital Art DJs Documentary EDITO ElefsisCultureCapital ENGLISH Fashion Festivals & Biennales Florina Fundraising Gastronomy Halkida Iconography Ioannina Jewllery Lesvos LGBTQI+ Lifestyle London Calling Loutraki Multimedia & Installations Art Museums Myconos Naxos News Opera Party Performance Printmaking Projects Restoration/Συντήρηση Rethymnon Retrospective Sculpture & Ceramics Shqipëri Sikinos StreetArt Symposiums Syros Tattoo Teri Paschos textileArt Thessaloniki US Venue Virtual Watercolor whoISwho Workshops & Masterclasses Αγρίνιο Αίγινα Αίγιο Αλεξανδρούπολη ΑΝΑΦΗ ΑνδριανήΤζίμα Άνδρος ΑΝΤΙΚΑ Αντίπαρος Απόψεις ΑΠΟΨΗ Άργος Αρχαιολογία Αρχιτεκτονική Βέροια Βόλος Γειτονιές Δελφοί ΔΗΜΗΤΡΙΑ Δημοπρασίες Διαλέξεις/ΔημόσιεςΣυζητήσεις Δίον-Λιτόχωρο Δράμα Έβρος Εγκαίνια Έδεσσα Ειδικά Θέματα ΕικαστικέςΔράσεις Εκδηλώσεις Εκθέσεις Εκπαίδευση ΕΛΕΥΣΙΝΑ Επίδαυρος Έρευνα Ζάκυνθος Ζωγραφική Ηράκλειο Θέατρο Θρησκεία Ιδρύματα Ιεράπετρα Ιστορία Ιστορίες για γάτες ΙΩΑΝΝΙΝΑ Καβάλα Καλαμαριά Καλαμάτα Καλλιγραφία Καστελλόριζο Καστοριά Κέρκυρα ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ Κίμωλος Κοζάνη ΚΟΡΟΝΟΪΟΣ Κρήτη Κως Λάρισα Λέσβος Λευκάδα Λήμνος Λόγος Λύκειον Ελληνίδων Μεσολόγγι Μουσική Ναύπακτος Ναύπλιο Νεκρολογία ΞΑΝΘΗ Ξεναγήσεις Ολυμπία Ορεστειάδα Παιδαγωγικά Παιδιά Πάρος Παρουσιάσεις Πάτμος Πάτρα ΠεριΟινουΣκιας Πόρος Πρόσωπα Προσωπικότητες Ρόδος Σάμος Σαντορίνη Σκηνογραφία Σκιάθος Σπέτσες Στήλη Άλατος Στυλ & Εποχές Συλλογές Συναυλίες Συνέντευξη ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Τέχνες Τέχνη Τεχνολογία Τζια ΤΗΝΟΣ Τρίκαλα Τρίπολη ΥΔΡΑ Υποτροφίες Φλώρινα ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΣ Φωτογραφία Χαλκίδα Χανιά Χειροτεχνίες Χίος Χορηγίες Χορός Ψηφιδωτό Ψυχολογία Ψυχολογία στην καθημερινότητα