Δευτέρα 4 Μαΐου 2015 - Ο Βενιζέλος Γαβριλάκης, συντηρητής, “θεραπευτής” των κειμηλίων και των έργων τέχνης, ανέλαβε με πρωτοβουλία του να μας γράφει μία στήλη, με μηνιαία συχνότητα, σχετικά με θέματα συντήρησης. Εισαγωγικά ως προς το θέμα, σημειώνει:
Σε ένα περιοδικό που οι σελίδες του δεν ξεχειλίζουν απλά από τέχνη, αλλά αποτελούν τη ζωντανή εκπροσώπηση της τέχνης, η στήλη αυτή επιθυμεί να εστιάσει σε καθετί που αφορά τη διάσωση και τη διατήρηση, την διαφύλαξη και την προστασία της τέχνης. Επιθυμεί να αναφέρεται, να διαπραγματεύεται, να προβληματίζεται αλλά και να προβληματίζει πάνω σε κάθε θέμα που περιφέρεται γύρω από ένα και μοναδικό πυρήνα : Συντήρηση της τέχνης, και αν το θέλετε καλύτερα, συντήρηση των έργων τέχνης και των κειμηλίων της.
Τι είναι η συντήρηση, σε ποιά έργα τέχνης εφαρμόζεται, υπό ποιές προϋποθέσεις και ποιούς κανονισμούς, ποιοί και κάτω από ποιές συνθήκες είναι οι αρμόδιοι για την άσκησή της; Γιατί να συντηρηθεί ένα έργο και πότε αυτό χρειάζεται να γίνει; Ποιοί είναι οι τρόποι διενέργειάς της και πώς αυτοί εφαρμόζονται σε κάθε περίπτωση; Η συντήρηση δεν είναι παρά μία τέχνη που επιθυμεί να συντηρήσει την ίδια την τέχνη... Ένας θεραπευτής που μάχεται με τον χρόνο, τις περιβαλλοντικές συνθήκες, τον άνθρωπο και την ίδια τη φύση ... Ένα “γιατρικό” για κάθε νόσο που ένα έργο, σαν ένας ζωντανός οργανισμός, θα παρουσιάσει, για κάθε ασθένεια και φθορά που θα το πλήξει, άλλοτε από αμέλεια ή άγνοια κι άλλοτε, αναπόφευκτα, από φυσικά αίτια.
Ας μου επιτραπεί, λοιπόν, να συστηθώ ως “θεραπευτής” των κειμηλίων και των έργων τέχνης, όρο, που θεωρώ, ότι μπορεί να καλύψει με μεγαλύτερη πληρότητα το καθήκον ενός “συντηρητή” να προσφέρει, εμπράκτως, τις γνώσεις και τις δεξιότητές του στο βωμό της αιώνιας ζωής ενός κειμηλίου. Με ταπεινότητα και δέος μπροστά στο μεγαλείο και το βάθος μιας επιστήμης και μιας τέχνης που ξετυλίγεται στο βάθος των αιώνων, και που δεν έπαψε να εξερευνείται αλλά και να εξερευνά, θα μοιραστώ μαζί σας τις πολύπλευρες πτυχές της και θα ξετρυπώσω μερικά από τα κομμάτια της ... Αναμφισβήτητα στοιχεία της και επιστημονικά πορίσματά της απ’ τη μια, ταλαντευόμενες απόψεις της και ευαίσθητα σημεία της από την άλλη, θα δώσουν υλικό για μία σκέψη, έναν προβληματισμό, μία ιδέα ή μία κίνηση καλύτερη από χθες... για τη διάσωση της Ιεράς Παρακαταθήκης, που μας εμπιστεύτηκαν οι πρόγονοί μας.
Περί συντήρησης, λοιπόν, ο λόγος... έτσι απλά... σε όλους τους φιλότεχνους, τους συλλέκτες των κειμηλίων, τους λάτρεις της ανθρώπινης δημιουργικής εκφράσεως, τους ίδιους τους καλλιτέχνες ... και πρωτίστως στην ίδια την τέχνη...
Σε ένα περιοδικό που οι σελίδες του δεν ξεχειλίζουν απλά από τέχνη, αλλά αποτελούν τη ζωντανή εκπροσώπηση της τέχνης, η στήλη αυτή επιθυμεί να εστιάσει σε καθετί που αφορά τη διάσωση και τη διατήρηση, την διαφύλαξη και την προστασία της τέχνης. Επιθυμεί να αναφέρεται, να διαπραγματεύεται, να προβληματίζεται αλλά και να προβληματίζει πάνω σε κάθε θέμα που περιφέρεται γύρω από ένα και μοναδικό πυρήνα : Συντήρηση της τέχνης, και αν το θέλετε καλύτερα, συντήρηση των έργων τέχνης και των κειμηλίων της.
Τι είναι η συντήρηση, σε ποιά έργα τέχνης εφαρμόζεται, υπό ποιές προϋποθέσεις και ποιούς κανονισμούς, ποιοί και κάτω από ποιές συνθήκες είναι οι αρμόδιοι για την άσκησή της; Γιατί να συντηρηθεί ένα έργο και πότε αυτό χρειάζεται να γίνει; Ποιοί είναι οι τρόποι διενέργειάς της και πώς αυτοί εφαρμόζονται σε κάθε περίπτωση; Η συντήρηση δεν είναι παρά μία τέχνη που επιθυμεί να συντηρήσει την ίδια την τέχνη... Ένας θεραπευτής που μάχεται με τον χρόνο, τις περιβαλλοντικές συνθήκες, τον άνθρωπο και την ίδια τη φύση ... Ένα “γιατρικό” για κάθε νόσο που ένα έργο, σαν ένας ζωντανός οργανισμός, θα παρουσιάσει, για κάθε ασθένεια και φθορά που θα το πλήξει, άλλοτε από αμέλεια ή άγνοια κι άλλοτε, αναπόφευκτα, από φυσικά αίτια.
Ας μου επιτραπεί, λοιπόν, να συστηθώ ως “θεραπευτής” των κειμηλίων και των έργων τέχνης, όρο, που θεωρώ, ότι μπορεί να καλύψει με μεγαλύτερη πληρότητα το καθήκον ενός “συντηρητή” να προσφέρει, εμπράκτως, τις γνώσεις και τις δεξιότητές του στο βωμό της αιώνιας ζωής ενός κειμηλίου. Με ταπεινότητα και δέος μπροστά στο μεγαλείο και το βάθος μιας επιστήμης και μιας τέχνης που ξετυλίγεται στο βάθος των αιώνων, και που δεν έπαψε να εξερευνείται αλλά και να εξερευνά, θα μοιραστώ μαζί σας τις πολύπλευρες πτυχές της και θα ξετρυπώσω μερικά από τα κομμάτια της ... Αναμφισβήτητα στοιχεία της και επιστημονικά πορίσματά της απ’ τη μια, ταλαντευόμενες απόψεις της και ευαίσθητα σημεία της από την άλλη, θα δώσουν υλικό για μία σκέψη, έναν προβληματισμό, μία ιδέα ή μία κίνηση καλύτερη από χθες... για τη διάσωση της Ιεράς Παρακαταθήκης, που μας εμπιστεύτηκαν οι πρόγονοί μας.
Περί συντήρησης, λοιπόν, ο λόγος... έτσι απλά... σε όλους τους φιλότεχνους, τους συλλέκτες των κειμηλίων, τους λάτρεις της ανθρώπινης δημιουργικής εκφράσεως, τους ίδιους τους καλλιτέχνες ... και πρωτίστως στην ίδια την τέχνη...