Στην ευθεία της Θεμιστοκλέους, εναλλακτικά μικρομάγαζα ρούχων που διατηρούσαν κάτι αγέλαστες απ την πολύ χειραφέτηση διαζευγμένες ιδιοκτήτριες, ρημαγμένες είσοδοι θεατρικών συλλόγων, με άρωμα μπαγιάτικης εξέγερσης, μοντέρνου τύπου φαγάδικα για πολύ αποφασισμένους, και σκιερά καταστήματα με κινηματογραφικό υλικό για μοναχικούς συλλέκτες, σε εξωφρενικές τιμές.
Προσπαθούσα να δω ποια η γοητεία του να μένει κανείς εδώ.
Η περιοχή των Εξαρχείων συμβόλιζε στα μάτια μου τη μεγάλη ανωριμότητα του να εξακολουθεί κάποιος, από μια ηλικία κι ύστερα, να ζει στο κέντρο.
Σε ένα ισόγειο διαμέρισμα στην οδό Καλλιδρομίου πριν εικοσιπέντε χρόνια είχε βάλει τέλος στο άγριο κυνηγητό του απ τα πράγματα, ένας μεγάλος βάρδος του σκληρού περιθωρίου. Δεν υπήρχε σημείο σ αυτές τις, γύρω απ την ομόνοια, περιοχές που να μη σε καλούσε σε παραίτηση απ τα πάντα, ιδίως για όποιον βρίσκονταν να ατενίζει τη ¨μεγάλη απέξω¨ δίχως συγγενείς και φίλους. Για τα άγουρα φυντάνια αυτού του καιρού όμως, που διένυαν την ξέγνοιαστη ακαδημαϊκή τους περίοδο, τούτη η άκαρδη κωλοπιάτσα ήταν "πολύ μοδάτος και θρυλικός" τόπος.
Το μέρος κουβαλούσε το βάρος από ένα κάρο άδοξα φινάλε μοναχικών καλλιτεχνών και μη. Όλων όσων εν πάση περιπτώσει., είχε εγκαταλείψει στην τύχη τους, ένα περισσότερο μαύρο βράδυ απ τα άλλα, κι αν το είχε κάνει αυτό στους μετέπειτα αγίους του, σκέψου τι μαύρο είχε να ρίξει σε σένα που δε σε καλογνώριζε κιόλας. Τι κι αν είχες εμφανιστεί ξανά και ξανά στις αρχές του ’90 με την pop rock μπάντα σου στη διάσημη υπόγα του ¨Αν¨. Δεν εννοούσε να σε μάθει με το όνομα σου. Παρά την γκρίνια μου πρέπει να πω πως είναι πολύ λυτρωτικό όταν σου γίνεται επιτέλους ξεκάθαρο ότι δεν έχεις να περιμένεις κανένα καλό από έναν τόπο. Κοίταξα τις προσόψεις κάτι γέρικων κτιρίων όπου στέγαζαν ακέφαλες κατά κύριο λόγο, θεατρικές ομάδες φοιτητών, με υπερβολική αγάπη στον Μπρεχτ και τον Ιονέσκο και σκέφτηκα ¨Εξάρχεια¨. Και μόνο που θεωρούνταν από κάποιους στέκι καλλιτεχνών και διανοουμένων ήταν χρεοκοπημένη ιστορία στα μάτια μου. Για αρκετούς πάντως εκεί έξω, εκεί παίζονταν το παιχνίδι της τέχνης.
Ένας από αυτούς ήταν ο Φίλλιπας. Ένας σαρανταδυάχρονος σκηνοθέτης ταινιών μικρού μήκους, που όλη κι όλη του η καλλιτεχνική προσφορά απ την μέρα που έβγαλε τη σχολή κινηματογράφου, συνοψίζονταν σ ένα βουβό φιλμάκι διάρκειας επτά λεπτών με τίτλο ¨Πατημασιές στην καυτή άμμο¨ και αφορούσε στην ξέφρενη πορεία μιας μπάλας του βόλεϊ ανάμεσα απ τα καψαλισμένα κορμιά των λουόμενων σε μια πλαζ στο Λουτράκι.
Το "μπλε" ήταν ένα αψηλοτάβανο αβαν γκαρντ καφέ σαν εκθεσιακό κέντρο, με γκρίζους τοίχους και πελατεία που πάσχιζε υπερβολικά πολύ μέσα απ το κούρεμα και το ντύσιμο της να πείσει ότι ανήκε στη μεριά των ¨σκεπτόμενων ανθρώπων¨. Μπαίνοντας ,κοίταξα ένα γύρω. Η προσπάθεια όλων αυτών να φανούν ξεχωριστοί και αντισυμβατικοί χάριζε στο σύνολο έναν ιδιαίτερα ομοιογενή τόνο.
Ο Φίλλιπας καθόταν παρέα με μια αδύνατη τύπισσα γύρω στα τριανταπέντε με αβάσταχτα ταλαιπωρημένη όψη, και πόδια δεκαοχτάρας.
- «Καλώς τον πιο αιρετικό γραφιά του μητροπολιτικού αδιεξόδου» είπε φυσώντας παράλληλα τον καπνό του σαν εκατομμυριούχος. Ο τύπος ήταν ο μετρ του ανέξοδα χαλαρού ύφους. ¨Πρόσεξε τον¨ είπα στον εαυτό μου 'μπορεί κάτι να μάθεις απ αυτόν'.
Οι κουβέντες του ακροβατούσαν μεταξύ ζωηρού εγκωμιασμού και απόλυτης κοροϊδίας.
Έμοιαζε αδυνατισμένος. Πρέπει να χε χάσει καμιά δεκαριά κιλά απ την τελευταία φόρα που τον είχα δει. Όχι από καμιά ύποπτη αιτία όμως. Μάλλον από υπερβολική νυχτερινή δραστηριότητα και ανεφαγιά.
- «Τι σιλουέτα είναι αυτή μεσιέ. Απαρνηθήκαμε τον επάρατο υλισμό αρχίζοντας απ τα τρόφιμα στο ψυγείο;»
- «Θα το πιστέψεις ότι υπάρχουν μέρες που ξεχνάω και να βάλω κάτι στο στόμα μου; Δεν έχουμε ανάγκη ρε εμείς οι άνθρωποι του πνεύματος απ τα προϊόντα του καταναλωτισμού» είπε σαν να το πίστευε στ αλήθεια και με έπιασε αδερφικά απ τον ώμο.
- «Θα πεις κι άλλα τέτοια ριζοσπαστικά; Αν είναι να ξέρω να προετοιμάζομαι ψυχολογικά για να μου πουλήσεις κάνα κουπόνι του ¨οδηγητή¨».
- «Χα. Είσαι άθλιος. Από δω η Σουζάνα. Ζωγράφος και εικαστικός. Μιλάμε για μεγάλο ταλέντο, όχι αστεία» είπε με αφοπλιστική βεβαιότητα και η σχεδόν μαραμένη συνοδός του μου έτεινε το χέρι. Στα δικά μου μάτια επρόκειτο για το τελευταίο του ερωτικό απόκτημα, το οποίο αντί για ακριβά δείπνα και διαμονές σε πεντάστερα ξενοδοχεία, τρέφονταν με υποσχέσεις για μελλοντικές εκθέσεις έργων της σε ονομαστές γκαλερί και παγκόσμια αναγνώριση. Πράγμα το οποίο δεν ήταν μεν ψέμα αλλά διανθίζονταν από μια κάποια δόση υπερβολής, για το ονόρε. Μπροστά μου είχα έναν πραγματικό εφοπλιστή καλλιτεχνικών ελπίδων. Εν πάση περιπτώσει έκανα πως με αφορούσαν τα έργα της.
- «Και τι θέμα έχει η τελευταία σου έκθεση;»
- «¨Ήλιος, θάλασσα, μεσόγειος¨» είπε με πάσα σοβαρότητα εκείνη.
- «Μάλιστα και ο τίτλος;»
- «Αυτός είναι ο τίτλος».
- «Α! Κάπως απλωμένη θεματολογικά ε;» είπα πνίγοντας στην κούνια ότι διάθεση πήγαινε να με πιάσει για σαρκασμούς.
- «Ίσως, αλλά εμπνέομαι απίστευτα απ την Ελληνική φύση». Μάλιστα. Με δυο μόλις κουβέντες που χατε ανταλλάξει μ αυτήν εδώ είχε περίπου λυθεί το μυστήριο της. Ήταν η διαρκώς ευχαριστημένη με όλα μεσοαστή απ το ψυχικό, που αμέσως μετά την καλών τεχνών ήρθε και έπεσε πάνω σε τούτον το αετονύχη με τις μακροπρόθεσμες λύσεις για τα πάντα.
Παρήγγειλα έναν διπλό παγωμένο εσπρέσο στο παιδί του μαγαζιού, μιας και το απόγευμα προβλέπονταν μακρύ και υποτονικό και μακάρισα την τύχη των καταφερτζήδων να μπορούν να μη μένουν ποτέ χωρίς εκλεκτό θήραμα.