Giorgie Cpajak | Ξαναπλάθοντας το σύμπαν

Φωτό: Κώστας Καραθανάσης, Nina Kass, Ελένη Τζότζη, Πάρης Καπράλος. All rights reserved by Myrό Antiques House 2013-14.

O Giorgie Cpajak δημιουργεί και αναλαμβάνει προκλήσεις: να αποδώσει το σύννεφο και τον ήλιο, να ξαναφτιάξει τον ορίζοντα, να παραμορφώσει την προοπτική, να σηκώσει μέσα από τα έργα του ασήκωτες στήλες.

Η ανάληψη τέτοιων προκλήσεων είναι και ανάληψη μεγάλης ευθύνης. Της ευθύνης του να προτείνει έναν άλλο τρόπο θέασης για αντικείμενα που έχουν καταχωρηθεί στη συλλογική μνήμη ως κατά βάση μνημειακά και να μορφοποιήσει θέματα που δεν καταγράφονται συχνά στις κυρίαρχες θεματικές της γλυπτικής, ακριβώς επειδή αντιστρατεύονται τη φαινομενική βαρύτητα του συγκεκριμένου καλλιτεχνικού είδους.




Στο πολύ συμπαγές υλικό του μαρμάρου, που, όσο κι αν εμφανίζει πολυάριθμες ποιότητες, δεν παύει να συντηρεί την κυρίαρχη αίσθηση ενός ψυχρού υλικού, ο Cpajak παίζει την παρτίδα ενός παιχνιδιού. Συχνά με χιούμορ ή και ειρωνεία, και πάντα με ιδιαιτέρως φινιρισμένη τεχνική, τα έργα λειτουργούν εννοιολογικά, παρά τις παραστατικές λεπτομέρειες. Τα γεωμετρικά σχήματα, που φτιάχνονται στέρεα πάνω στους λαξευμένους όγκους και εναλλάσσονται με αναπαραστατικές λεπτομέρειες, αλλά σε κάθε περίπτωση διατηρούν το συμβολικό βάρος τους, σηματοδοτούν τον κόσμο του.

Σε αντίθεση με άλλους γλύπτες, που εργάζονται πάνω στο δίπολο κενού-γεμάτου, ο Cpajak περισσότερο δουλεύει με επάλληλα στρώματα, ένα είδος επίθεσης όγκων, με φόρμες που συχνά βγαίνουν μέσα από άλλες, φέρνοντας στο φως τον πυρήνα των όγκων που έχει επιλέξει.

Αν η φύση γίνεται μια βασική δεξαμενή απ’ όπου αντλεί εικονογραφία, αλλά και μέσα από την οποία επινοεί το ποιητικό σύμπαν του, στα ανθρωπομορφικά γλυπτά του ποιο παρελθόν τον στοιχειώνει; Με ανεπτυγμένη ευαισθησία για το συγκεκριμένο, οι μορφές και τα πρόσωπα γίνονται το όχημα όπου οι όγκοι και πάλι δοκιμάζονται: συμπαγή στρώματα υλικού τέμνονται και αποκαλύπτουν εσώτερα τμήματα, εξίσου τελειωμένα τεχνικά. Άλλοτε με τον αέρα πολεμιστών, άλλοτε ανακαλώντας πρόσωπα-μάσκες και την αυστηρότητα του μνημειακού σοβιετικού παρελθόντος, διατηρούν σε κάθε περίπτωση έναν κατά βάση κλασικιστικό χαρακτήρα.

Με δημόσια έργα στη Γαλλία, την Ιταλία, τη Ν. Κορέα, την Ιαπωνία, την Κίνα κ.α., ο Giorgie Cpajak συμβάλλει στη διεθνή γλυπτική με ένα έργο συμβολικό, ρεαλιστικό, όσο και ποιητικό ταυτόχρονα. Η ανθρωποκεντρικότητα, η αναζήτηση ενός ποιητικού αρχέτυπου, μαζί με την παρατήρηση της φύσης και του αρχιτεκτονημένου περιβάλλοντος, συνδιαλέγονται με το τοπίο και ολοκληρώνουν ένα προσωπικό καλλιτεχνικό ιδίωμα που βρίσκει τις ρίζες του στο συλλογικό ασυνείδητο.

Θούλη Μισιρλόγλου,
Ιστορικός της Τέχνης
Επιμελήτρια του ΜΜΣΤ