Friday 28 February 2014

Μαρία Σόφτση: Η Performance είναι μια κραυγή



Η γνωριμία μας με την Μαρία Σόφτση είχε αρχικά κοινωνικό χαρακτήρα και στην συνέχεια απέκτησε ουσιαστική υπόσταση. Η Μαρία ήταν μία από τους επισκέπτες που μας τίμησαν με την παρουσία τους στην καταληκτική της πρώτης φάση του θερινού Συμποσίου της Greek Marble Initiative δεξίωσης. Ηρθε με την παρέα της και την βρήκαμε να περιδιαβαίνει τα γλυπτά αλλά και να στέκεται σχολιάζοντας μπροστά σε ακανόνιστους όγκους μαρμάρου. Μιλήσαμε λίγο, ρώτησε και έμαθε για εμάς και το τι κάναμε, και, αργότερα, κι ενώ βρισκόμουν "εκτός έδρας" στην Αθήνα για ένα δεκαπενθήμερο, μου τηλεφώνησε και μου μίλησε για μια εγκατάσταση που θέλει νακάνει, αλλά και να διευρύνει την σχέση της με το υλικό, το μάρμαρο. Ηθελε κοντολογίς να έρθει και να εργαστεί με τους γλύπτες, αν και, μου ομολόγησε, "δεν είχε καμία προηγούμενη επαφή τέτοιου είδους με το υλικό". Ετσι, μας δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσουμε έναν εξαιρετικό άνθρωπο και μία ενδιαφέρουσα καλλιτέχνη, μια εκπλήρωση του οράματος μας για τον καλλιτέχνη που παραμένει διαρκώς ενεργός χωρίς να σταματά ποτέ την διερεύνηση και τον πειραματισμό.

Συνέντευξη στον Πάρη Καπράλο

Πότε και με ποιά αφορμή ξεκίνησες την ενασχόληση σου με την Τέχνη; Πως ήταν το εικαστικό τοπίο τότε; Αποφάσισες εξ αρχής ότι ήθελες να επικεντρωθείς στα είδη τέχνης που επικεντρώνεσαι τώρα, και, ποια είναι αυτά;
Γυρνώ πίσω τα παιδικά μου χρόνια, βλέπω τον εαυτό μου μπροστά στον καφρέφτη να επιθυμεί να γινει κάποτε ηθοποιος. Μα κάθε φορά μπροστά στον καθρέφτη, χόρευα. Χρόνια αργότερα έκανα ένα πέρασμα απο την μουσική με οργανο την κιθάρα και κει ειχα τις πρωτες εμπειρίες στον κοσμο της τέχνης. Αυτο μου ανοιξε την όρεξη και μεταπήδησα στο χορό. Η επιστροφή στην μουσική λίγα χρόνια αργότερα έγινε μέσα απο μία απίστευτη συγκυρία. Πάντα μέσα απο απιστευτες συγκυρίες, κάθε ειδος τέχνης με καλούσε να τη γνωρίσω μέσα απο άλλο πρίσμα. Και γω ακολουθούσα. Και ακόμα το κάνω, με τελευταία την γλυπτική.
 

Υπήρξε κάποιο καθοριστικό γεγονός στα πρώτα βήματα της πορείας σου; Από ποιους εκ των δασκάλων σου άντλησες τις σημαντικότερες επιρροές;
Όσο άτυχη ήμουν στο σχολειο, μην εχοντας κανεναν δάσκαλο να μου δείξει τον ουσιαστικό ρόλο της μόρφωσης άλλο τόσο ήμουν τυχερή με τους δασκάλους των τεχνών. Αξιομνημόνευτοι θα μου μείνουν οι δάσκαλοι που μου εμάθαν να ζω με την Τέχνη. Πρώτος και σε περίοπτη θέση ήταν ο δάσκαλος της κιθάρας, που δυστυχως δεν θυμαμαι το όνομά του. Θυμάμαι ομως πως ενα μήνα σχεδόν μετά που ξεκίνησα τα μαθήματα ήξερα πως δεν θα ακολουθήσω αυτον το δρόμο. Έμεινα ομως εναν ολόκληρο χρόνο κοντά του. Πάντα συνεπής στην ώρα μου, πάντα απροετοίμαστη και του λεγα: " Παίξε μου κάτι Δάσκαλε" και κεινος έδινε μικρά ρεσιτάλ με μόνο ακροατή εμένα. Και αφου τελείωνε μου μιλούσε για την Τέχνη. Για έναν ολόκληρο χρόνο. Ανεκτίμητες στιγμές.
Δεύτερη, σε χρονολογική σειρά μόνο, ήταν η δασκάλα του τραγουδιού, η Βίκη Αλμαζίδου. Οταν πήγα σε αυτήν πίστευα πως ήμουν παράφωνη. Έδωσα ακρόαση και με έχωσε κάπου μέσα στο γεμάτο πρόγραμμά της. Θυμάμαι τις άπειρες συζητήσεις πανω στην Τέχνη που κάναμε, με αποτέλεσμα να μένω στο ωδείο και έξι ώρες κάθε φορά. Θυμάμαι να μου λέει" Τραγούδα, έχεις σωστή φωνή, τραγούδα και ας κάνεις λάθη!". Η Βίκη είναι Μεγάλη Καλλιτέχνης. Αυτό που παραλείπουν πολλοι δάσκαλοι ειναι να μιλάνε για την Τέχνη στους μαθητές τους. Προωθούν το μέσο που χρησιμοποιούν σαν να είναι το ίδιο τέχνη. Δεν είναι όμως. Είναι μόνο ένα μέσο έκφρασης της Τέχνης. Η Τέχνη ειναι τρόπος ζωής. Αυτο ήταν το πιο πολύτιμο πράγμα που έμαθα.
 

Ποια θέματα απασχολούν το έργο σου;
Δεν επιλέγω εγώ τα θέματά μου. Αυτά ερχονται και στοιχειώνουν τον ύπνο μου και τον ξύπνιο μου. Βιώνω πολύ έντονες εικόνες που έρχονται απρόσμενα. Τις αφηνω να φύγουν αλλά αν συνεχιζουν και επιστρέφουν με την ίδια ένταση καλούμαι να τις ακολουθήσω. Είναι μονόδρομος. Συνήθως όμως ειναι εικόνες που έχουν άμεση σχέση με τα βιώματα της περιόδου που διανύω.
 

Πόσο αποδεκτό είναι το Performance ως είδος τέχνης στην Ελλάδα σήμερα και τι ρόλο καλείται να παίξει στον δημόσιο χώρο;
Μία αίσθηση και μια προςωπική άποψη μπορώ να καταθέσω μόνο: το κοινό νιώθει πιο άμεση σχέση με ότι περιέχει κίνηση και ειδικα την δική του συμμετοχή, παρά με κατι στατικό. Η αφήγηση που ξεδιπλώνεται μπρος στα μάτια του εκείνη τη στιγμή ειναι που τον καθηλώνει...συνήθως όμως δεν ξέρει πως να το αποκωδικοποιεί και πολλες φορές δεν έχει ούτε την υπομονή να το βιώσει. Από την άλλη οι καλλιτέχνες, δεν είναι λίγες οι φορές που δημιουργούν performance σε περιβάλλον τόσο οριοθετήμενο αναμεσα σε αυτούς και το κοινό που φτάνει στα όρια του αποστειρωμένου. Σαν ζωντανό, οργανικό γλυπτο, ενώ η performance ειναι μία διακήρυξη, μία κραυγή. Δραπετεύει απο το αισθητικό και πάει σε μονοπάτια πολύ πιό δύσβατα. Φαίνεται εύκολο μα θέλει πολύ ψυχικό απόθεμα για να σκάψεις βαθιά και να βρεις το αυθεντικό. Και να βρεις την τόλμη να το εκθέσεις.
 

Ποια η σχέση σου με την γλυπτική; Πως σου φάνηκε η εμπειρία σου στο συμπόσιο της Greek Marble Initiative ως guest artist; Θα υπάρξει συνέχεια; Σκέπτεσαι να συνεχίσεις με την αφαιρετική γλυπτική ως τρόπο έκφρασης; 
Απίστευτη και αυτή η συγκυρία! Καμμία σχέση δεν είχα με την γλυπτική. Είχα όμως κρυμμένα μέσα μου τα γονίδια του πατέρα μου που ειναι απο τους λίγους εναπομείναντες παραδοσιακούς μαστόρους. Αυτοί ξέραν να τιθασεύουν όλα τα υλικά. Από την λάσπη εώς το ξύλο και την πέτρα. Τα παιδικά μου βιώματα στις οικοδομές και τα υλικά με τα οποία έπαιζα σαν παιδί, μου δώσαν αυτή την αίσθηση του οικείου με το μάρμαρο και μπήκα με τσαμπουκά και όρεξη στην διαδικασία. Φυσικά, η ενθάρυνση απο τον Σταύρο Μυρωνίδη όπως και η βοήθεια από τους άλλους γλύπτες στο χώρο κάνανε την εμπειρία ανεκτίμητη. Εννοείται πως θα επιστρέψω πίσω στο Greek Marble Initiative την άνοιξη, και ανυπομονώ γιαυτό. Αν η γλυπτική θα είναι το μόνιμο καταφύγιο μου στην τέχνη ή απλά ένα μονοπάτι που θα με οδηγησει αλλού, δεν το ξέρω.
 

Είσαι "παιδί των καιρών"; Πως σε επηρεάζουν οι παγκόσμιες και οι τοπικές κοινωνικές εξελίξεις; Τις απεικονίζεις στην τέχνη σου, ή αυτή αποστασιοποιείται από αυτά;
Είμαι από την φύση μου περίεργη, απείθαρχη, πειραματίστρια. Πολυτεχνίτισσα και ερημοσπίτισσα. Δεν ζώ σε χρυσό κλουβί. Βγάζω τις αγωνίες μου σε κάθε δημιουργική απόπειρα. Πως θα μπορούσα να μην επηρεάζομαι απο αυτά που συμβαινουν γύρω μου ή και παραπέρα; Θεωρώ τον εαυτό μου πολίτη του κόσμου πάνω από όλα. Όλα με αφορούν. Από τα δάση βροχής του Αμαζονίου ως το δάσος των Σκουριών. Είναι όλα αλληλένδετα.
 

Ποιός πιστεύεις ότι είναι ο ρόλος του καλλιτέχνη προς την κοινωνία;
Η τέχνη δεν ειναι ξέχωρο κομμάτι απο την κοινωνία αλλά η κοινωνία εμπεριέχεται μέσα σε αυτήν. Το ειπε ο Giorgio Agamben. Οποιος πάει να τις διαχωρίσει, ακρωτηριάζει και την τέχνη και την συμμετοχή του απο την κοινωνία.


Αντιμετωπίζεις την πώληση των έργων σας ως μέτρο επιτυχίας και αποδοχής της δουλειάς σας ή απλώς είναι μία αναγκαία παράμετρος βιοπορισμού;
Ας το θέσω λίγο διαφορετικά. Ο σκοπος του να εκφράζομαι μέσα απο την τέχνη δεν ειναι ο βιοπορισμός. Αυτη η θεωρηση σε κάνει τεχνίτη, οχι καλλιτέχνη. Ετσι πιστεύω. Αν κάποια στιγμή, αναγνωρίζεται το έργο μου και μπαίνει στα γρανάζια της οικονομικής συνναλαγής, καλώς έχει, αρκει να μην γίνει αυτοσκοπός. Η τέχνη δεν πάει με το χρήμα αλλα με το χρέος. Το έχω πάρει απόφαση και προχωρώ έτσι.


Η συμβουλή σου προς έναν νέο γλύπτη;
Να κάνει ένα πέρασμα απο τον χώρο του χορού. Να βιώσει την φόρμα στο ίδιο του το σώμα. Το ίδιο θα έλεγα και σε έναν νέο χορευτή. Να ασχοληθεί με την γλυπτική για να βγάλει την φόρμα απο μέσα του και να την αποδωσει πάνω στο ανόργανο. "Χορός και γλυπτική ειναι αδελφές τέχνες" . Το έχει πει η Ισιδώρα Ντάνκαν.
 

Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του Διαδικτύου στην δουλειά σου (σε επίπεδο παραστάσεων, αλλά και επικοινωνίας); 
Το Διαδίκτυο ειναι ένας παραλληλος κόσμος. Ενα Συμπαν, μια ξεχωριστή Διάσταση απο μόνο του. Το νέο προτζεκτ που ετοιμάζω θα μιλάει για την διάσταση αυτή στην ζωή μας. Εργασια, ψυχαγωγια, επικοινωνία, ενημέρωση. Όλα. Ελπίζω πως τότε θα μπορέσω να απαντήσω στην ερώτηση αυτή. Ελπίζω.
.


Browse by keyword / Βρείτε αυτό που ψάχνετε

Activism Amfissa An Athenian Outsider Andros Animation & Comics Antiparos Art Fairs Art Therapy ArtMarket Athens Auctions Audio/Video Australia Awards Books&Manuscripts Call for entries & Competitions Ciné qua non Cinema Collage Collectives Columnists: www treasures Commentary & Documentation Conferences CulturalContent/Tourism Cyprus DESIGN Digital Art DJs Documentary EDITO ElefsisCultureCapital ENGLISH Fashion Festivals & Biennales Florina Fundraising Gastronomy Halkida Iconography Ioannina Jewllery Lesvos LGBTQI+ Lifestyle London Calling Loutraki Multimedia & Installations Art Museums Myconos Naxos News Opera Party Performance Printmaking Projects Restoration/Συντήρηση Rethymnon Retrospective Sculpture & Ceramics Shqipëri Sikinos StreetArt Symposiums Syros Tattoo Teri Paschos textileArt Thessaloniki US Venue Virtual Watercolor whoISwho Workshops & Masterclasses Αγρίνιο Αίγινα Αίγιο Αλεξανδρούπολη ΑΝΑΦΗ ΑνδριανήΤζίμα Άνδρος ΑΝΤΙΚΑ Αντίπαρος Απόψεις ΑΠΟΨΗ Άργος Αρχαιολογία Αρχιτεκτονική Βέροια Βόλος Γειτονιές Δελφοί ΔΗΜΗΤΡΙΑ Δημοπρασίες Διαλέξεις/ΔημόσιεςΣυζητήσεις Δίον-Λιτόχωρο Δράμα Έβρος Εγκαίνια Έδεσσα Ειδικά Θέματα ΕικαστικέςΔράσεις Εκδηλώσεις Εκθέσεις Εκπαίδευση ΕΛΕΥΣΙΝΑ Επίδαυρος Έρευνα Ζάκυνθος Ζωγραφική Ηράκλειο Θέατρο Θρησκεία Ιδρύματα Ιεράπετρα Ιστορία Ιστορίες για γάτες ΙΩΑΝΝΙΝΑ Καβάλα Καλαμαριά Καλαμάτα Καλλιγραφία Καστελλόριζο Καστοριά Κέρκυρα ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ Κίμωλος Κοζάνη ΚΟΡΟΝΟΪΟΣ Κρήτη Κως Λάρισα Λέσβος Λευκάδα Λήμνος Λόγος Λύκειον Ελληνίδων Μεσολόγγι Μουσική Ναύπακτος Ναύπλιο Νεκρολογία ΞΑΝΘΗ Ξεναγήσεις Ολυμπία Ορεστειάδα Παιδαγωγικά Παιδιά Πάρος Παρουσιάσεις Πάτμος Πάτρα ΠεριΟινουΣκιας Πόρος Πρόσωπα Προσωπικότητες Ρόδος Σάμος Σαντορίνη Σκηνογραφία Σκιάθος Σπέτσες Στήλη Άλατος Στυλ & Εποχές Συλλογές Συναυλίες Συνέντευξη ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Τέχνες Τέχνη Τεχνολογία Τζια ΤΗΝΟΣ Τρίκαλα Τρίπολη ΥΔΡΑ Υποτροφίες Φλώρινα ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΣ Φωτογραφία Χαλκίδα Χανιά Χειροτεχνίες Χίος Χορηγίες Χορός Ψηφιδωτό Ψυχολογία Ψυχολογία στην καθημερινότητα